Ranneves

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh

Ranneves yw parth a'n pel nevek gans bagas ster a wra neb po skantlyn po linennans yn tybyans miroryon. Ymons i ow representya yn fenowgh enyval, taklenn, po person po kroadur a mythologieth. [1]

Fentennow an rannevesow o yn kynsistori. Rannevesow o aswonnys yn Mesopotami ha gans an Hen Grekyon. Yth esa 48 a rannevesow yn ober Aratus Phenomena (3a kansvlydhen Kyns Oes Kemmyn) ha Almagest gans Ptolemi (2a kansvledhen Oes Kemmyn). Rannevesow pella o keworrys yn 15ves dhe'n 18ves kansvledhen, drefenn aga bos gwelys yn ebrenn pell soth, ha ny veu gweladow diworth dorlesow Europ.

Bagas ster na wra furvya ranneves a yll bos gelwys sterennek (Sowsnek: asterism).

Yma rannevesow erell yn gonisogiethow erell, rag ensampel an sterennegi Chinek. Yn Amerika Soth an Inka a ros henwyn dhe'n kloudys tewl yn Hyns Sen Jamys hag ynwedh an dus teythyek yn Ostrali a wrug hemma, onan a'n rannevesow tewl ma yw emu delinys yn ebrenn. [2]

An "Emu y'n ebrenn", henwys Gugurmin gans an Wiradjuri yn Ostrali.[3] Yn rannevesow IAU yma Crux war an deghow, Scorpius war an kledh; penn an emu yw an Coalsack.

Yn 1922, an Unyans Steronieth Keswlasek (IAU) a aswonnis rol a 88 a rannevesow yn sodhogel hag yn 1928 oryon an rannevesow a wra gorheri oll an pel nevek.

Rol an rannevesow IAU[golegi | pennfenten]

This list is automatically generated from data in Wikidata.

Hanow Latinek Hanow berr Mappa Ebron Arebenedh (degreow pedrek) Elven Wikidata
Andromeda And
722 Q9256
Antlia Ant
239 Q10481
Apus Aps
206 Q10506
Aquila Aql
652.5 Q10586
Ara Ara
237 Q9253
Auriga Aur
657 Q10476
Boötes Boo
907 Q8667
Caelum Cae
125 Q10488
Camelopardalis Cam
757 Q8832
Canes Venatici CVn
465 Q10452
Canis Major CMa
380 Q10538
Canis Minor CMi
183 Q9305
Carina Car
494 Q10470
Cassiopeia Cas
598 Q10464
Centaurus Cen
1060 Q8844
Cepheus Cep
589 Q10468
Cetus Cet
1231 Q8839
Chamaeleon Cha
132 Q10457
Circinus Cir
93 Q10508
Columba Col
270 Q10425
Coma Berenices Com
386.5 Q9285
Corona Australis CrA
128 Q10413
Corona Borealis CrB
179 Q10406
Corvus Crv
184 Q10517
Crater Crt
282 Q9282
Crux Cru
68 Q10542
Cygnus Cyg
804 Q8921
Delphinus Del
189 Q9302
Dorado Dor
179 Q8837
Aquarius Aqr
980 Q10576
Draco Dra
1083 Q8675
Equuleus Equ
72 Q10438
Eridanus Eri
1138 Q10433
Fornax For
397.5 Q8913
Capricornus Cap
414 Q10535
Gemini Gem
514 Q8923
Grus Gru
365.5 Q10563
Hercules Her
1225 Q10448
Horologium Hor
249 Q10574
Hydra Hya
1303 Q10578
Hydrus Hyi
243 Q10416
Indus Ind
294 Q10450
Cancer Cnc
506 Q8849
Lacerta Lac
201 Q10430
Lepus Lep
290 Q10446
Leo Leo
947 Q8853
Leo Minor LMi
232 Q10403
Lupus Lup
334 Q10571
Lynx Lyn
545 Q10443
Lyra Lyr
286.5 Q10484
Libra Lib
538 Q10580
Mensa Men
153 Q9289
Microscopium Mic
209.5 Q10492
Monoceros Mon
482 Q10428
Musca Mus
138 Q10435
Norma Nor
165 Q10582
Octans Oct
291 Q10503
Ophiuchus Oph
948 Q8906
Orion Ori
594 Q8860
Pavo Pav
378 Q10515
Pegasus Peg
1121 Q8864
Perseus Per
615 Q10511
Phoenix Phe
469 Q10441
Pictor Pic
247 Q10486
Piscis Austrinus PsA
245 Q10409
Puppis Pup
673 Q9251
Pisces Psc
889 Q8679
Pyxis Pyx
221 Q10473
Reticulum Ret
114 Q10498
Sagitta Sge
80 Q10513
Sagittarius Sgr
867 Q8866
Scorpius Sco
497 Q8865
Sculptor Scl
475 Q9286
Scutum Sct
109 Q10529
Serpens Ser
637 Q8910
Sextans Sex
314 Q10525
Taurus Tau
797 Q10570
Telescopium Tel
251.5 Q10546
Triangulum Tri
132 Q10565
Triangulum Australe TrA
110 Q10422
Tucana Tuc
295 Q10567
Ursa Major UMa
1280 Q8918
Ursa Minor UMi
256 Q10478
Vela Vel
500 Q10521
Virgo Vir
1294 Q8842
Volans Vol
141.4 Q10437
Vulpecula Vul
268 Q10519
Diwedh rol.

Dustuniow[golegi | pennfenten]

  1. "Definition of constellation". Oxford English Dictionary. http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/constellation. Ranneves
  2. Gullberg, S. R., Hamacher, D. W., Martín-Lopez, A., Mejuto, J., Munro, A. M., and Orchiston, W., “A cultural comparison of the 'dark constellations' in the Milky Way”, Journal of Astronomical History and Heritage, vol. 23, no. 2, pp. 390–404, 2020.
  3. Royal Australian Mint commemorative coins celebrating Indigenous astronomy

Kevrennow[golegi | pennfenten]