Rewliv
Klass | gorher rew, perennial ice or snow‐covered land |
---|---|
Rann a | menydh |
Synsys ynno/i | lappa rewlivel, pennrewliv |
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia |
Rewliv yw korf termyn hir a rew hag a way prest drefen y boos y honan.
Rewliv a furv le mayth yw kreunans an ergh moy ages ablasyans dres lies bledhen, yn fenowgh kansvledhynnyow. Yn lent rewlivow a dhifurv ha frosa drefen aga fosow. Hemm a furv krevassow, seracs, ha rewlammow. I a skravinas karrek hag atal dhyworth yn-dann an rewliv ha gwwruthyl tirfurvow kepar ha kommow, marianow po fyordow. Rewlivow a furv war an tir hepken, ytho dyffrans yns i dhe vorrew.
War an Nor, 99% a rew rewlivel yw komprehendys a-ji lienyow rew (aswonnys ynwedh avel "rewlivow brastiryel") yn ranndirow penneghlek, mes rewlivow yw kevys yn kadonnow menydhyow war bub brastir a-der Ostrali.
Rew rewlivek yw an kreun moyha a dhowr fresk (69% a dhowr fresk an bys yw yn lienyow rew). Drefen bos mas rewlivel effeythys gans chanjys hir y'n hin, r.e. kodhans, tempredh kresek ha gorher komol, chanjys yn mas rewlivow yw an finna menegoryon a janj hinek, ha kaws meur a varyansow yn nivel an mor.
Sortow a rewliv
[golegi | pennfenten]Klassys yw rewlivow herwydh aga shap, myns, gnasow tesel hag omdhegyans.
Rewlivow Alpek
[golegi | pennfenten]- Rewlivow Alpek
- Rewliv hag a furv war doppow ha ledrow menydhyow heb gorheri oll an tirwedh .
- Pansow erghtewedha
- Ranndir byghan a syns ergh dres an vledhen, hag a dhispleg dhe rew.
- Rewliv komm
- Rewliv komm yw an sewyans a erghtewedha, owth esknias nans shap bolla ughel y'n menydhyow.
- Rewlivow nans
- Rewlivow komm a dyv ha junya warbarth dhe furvya rewlivow nans.
- Krogrewliv
- Krogrewliv yw rewliv komm hag yw ogas dhe vanshya.
-
Pansow erghtewedha a-ugh rewliv nans Athabaska, Kanada
-
Klout ergh, arwodh a erghtewedha
-
Rewliv nans, an Grosser Aletschgletscher, Swistir
-
Rewliv komm, Rewliv Lower Curtis yn Stat Washington, Statys Unys
-
Rewlivow komm ha nans
-
Krogrewliv, Rewliv Angel, Kanada
Rewlivow Brastiryel
[golegi | pennfenten]- Rewliv brastiryel
- Rewliv a worheri ogas dhe oll an tirwedh.
- Kappa rew
- Korf a rew a worher an brassa rann a'n tirwedh yw kappa rew. Kappa rew a'n jeves arenebedh le ages 50,000 km2 (19,000 mildir2).
- Rewliv piedmont
- Rewliv a dheu dhyworth kappa rew ha lesa orth dhrehedhes an iseltiryow yw gelwys rewliv piedmont.
- Rewliv dowr mortid
- Mar hwrello rewliv dhyworth kappa rew drehedhes an mor, henwys yw rewliv dowr mortid (tidewater glacier) Darnow a rew a derr dhe ves avel menydhyow rew.
- Lien rew
- Korfow rewlivel moy ages 50,000 km2 (19,000 mi2) yw gelwys lienyow rew. I a yll bos nebes km a dhownder ha nunantakow yw an unnik darnow a dir a-ughta. An unnik lienyow rew a-lemmyn yw Antarktika ha Greunland. Mar teutho an dhew lien rew, nivelyow ollvysel an mor via drehevel moy ages 70m.
- Estyllen rew
- Darnow a lien rew a ystyn dhe'n mor yw gelwys estyll rew. Dell yw usys tanow yns i.
- Fros rew
- Rann ynn a lien rew a way yn uskis. I a hembronk dhe estylli rew po gwakhe dhe'n mor yn syth avel rewliv tardhell.
-
Lien rew Antarktika
-
Kappa rew, Vatnajökull yn Rewenys
-
Efander morrew a-dro dhe Antartktika
-
Estyllen rew Ross
Rewlivow Godomm hag Yeyn
[golegi | pennfenten]Y hyllir klassa rewlivow herwydh studh aga selyow. Mar kyll dowr teudh drehedhes goles an rewliv dre gowfordhow ha krevassys, yma moy a loub yn-dann an rew hag an rewliv a yll gwaya yn essa. Hemm yw gwir yn arbennik gans rewlivow Alpek. Nebes lienyow rew yw stag drefen aga bos rewys dhe'n garrek weli.