Rewlivans
| Klass |
spys termyn  |
|---|---|
| Konter a |
spys ynterrewlivek |
| Rann a |
oos rew |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Ma dhew styr dhe rewlivans:
- - amser pan vo rewlivow ow tevi ha gorheri moy a'n tirwedh. Usys ew rewlivans e'n styr ma e'n keth for' hag Oos Rew, po Oos Yey. E feu dustuni rag hwegh rewlivans meur e'n termyn eus passyes.
- - an process a janj tirwedh kawsys gen rewlivow. Ma anjei owth usya stoff dhort udn teller, y dreusperthi en po war bedn an rewliv ha'y dhiskarga pan wrelho teudha an rewliv.
Posek ew dhe bosleva an dyffrans tredh rewlivans, gwres gen rewlivow, frosrewlivans, hebm ew sewyans a ryvers ow resek dhort an rewliv ha degi grow ha tewes, hag amalrewlivans, sewyans a ober rewi-teudhi en telleryow oor ogas dhe'n rewliv.
Nebonan a studh rewlivans ew rewlivydh, ha gelwys ew an studhyans rewlivieth.
Ma rewlivow ow kawsya meur a janjys dhe'n tirwedh drefen ago bos owth usya ha godhasa kebmys karrek. An re ma ew tirfurvow rewlivel.
Rewlivansow e'n termyn eus passyes
[golegi | pennfenten]
_11.jpg)
Terweythyow, drefen chanjys en resegva an Nor po telleryow an brastiryow ha frosow an morow bras, ma an Nor ow tos pur yeyn. Rewlivow a dhalleth tevi yen menedhyow ha gorheri tir isel ewedh. Pan hwarva an rewlivansow Pongolek ha Huronek nanj ew moy ages 2 bilvil vledhen, leverys ew bos enep kowal an Nor gorherys gen rew, amser gelwys 'Dor Pellen Ergh'. An rewlivans moyha diwettha o an Rewlivans Pleistocen. An Pleistocen a wrug konsystya a pymp po moy a bresyow rewlivek gen an kottha ow talleth mar bell avel nanj ew 2.6 milvil vledhyn kens lebmyn, ha'n moyha diwettha tredh 29,000 ha 14,000 vledhen kens a-lebmyn. Ma chanjyow en resegva an Nor ow kawsya kelghow a bresyow rewlivek hag ynter-rewlivek gen kelgh a-dro dhe 100,000 bledhen. Dustuni rag rewlivansow e'n termyn eus passyes ew rewtinyowveyn, karrygi furvyes dhort godhasow rewlivek.
Rewlivans ha Kernow
[golegi | pennfenten]Na wrug drehedhes an chif rewlivow mar bell ages Kernow, etho nag eus tirfurvow rewlivek ena bes tirfurvow amalrewlivek, (ken thew lavesys bos rewliv bian en Rosmerghjy ogas dhe Eglossenar). Deskrivys veu kobmgarrek rag an kensa pres en Kernow. Ma lies karn e'n tiredhow men growan, keffrys ha lappys gweresliv. Riaow ew apert war arvor Kernow.
-
Teller an udnik rewliv en Kernow -
Ensampel a garn - Torr Garow -
Kobmgarrek en Trednow, ogas dhe Marghasyow -
Ria Loghfala
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.