Gorsav Dowr an Woon
Yth esa Gorsav Dowr an Woon (Sowsnek: Moorswater railway station) kres oberansow an Hyns-horn Lyskerrys ha Karn ha'n Hyns-horn Lyskerrys ha Logh. Y furvyas an dhew hyns-horn dibarthva penn-dhe-benn dhe'n tyller ma. Omma yth esa krowji an linennow ha hwel pri gwynn esa devnydhyes avel termynal lim rag lies bledhen erna wrug degea a-gynsow.
Istori
[golegi | pennfenten]
An Hyns-horn Lyskerrys ha Karn veu ygerys yn mis Du 1844 dhyworth an mengleudhyow ha balyow war amalow Bre Garn ha Goon Brenn a-gledhbarth Lyskerrys dhe Dhowr an Woon le may feu gwara treuslestrys dhe'n Dowrgleudh Kesunyans Lyskerrys ha Logh. Dhe Logh y feu treuslestrys an gwara arta dhe worhelyow morek rag karya dhe dylleryow pella dhe-ves.
Hyns-horn a eylworras an dowrgleudh yn 1860 ha trethysi veu karyes yntra Dowr an Woon ha Logh dhyworth 11ves mis Gwynngala 1879. An Hyns-horn Kernow ygeris yn 1859, ow treusi an linennow ha'n garth gwara dhe Dhowr an Woon dre bonsfordh veur. Gorsav nowyth veu drehevys a-gledhbarth an ponsfordh. Y feu devnydhyes gans trethysi ow viajya dhe Lyskerrys, mes yn 1896 y feu ygerys kay nowyth dhe Gomm rag trethysi ow mos dhe worsav Lyskerrys.
War 15ves mis Me 1901, yth ygerys skorr-junya dhyworth Komm dhe worsav Lyskerrys. Wosa an prys ma, nyns esa res dhe drenow hedhi orth Dowr an Woon ha deges veu an gorsav.
Trenow gwara re besyas dhe dhevnydhya an linen dhe lergh-gwitha dhe Dhowr an Woon yn treweythus, mes ny dheu an trenow ma yn fenowgh.
Krowji
[golegi | pennfenten]
Yth esa desedhys an krowji ynter an linen Bre Garn ha'n lergh-gwitha pri gwynn gans hwelji byghan a-dhelergh dhodho. Yth esa keffrys hwelji rag gwitha an kertow ha'n kochys kyn an linen dhe junya gans Hyns-horn an West Bras. Y feu gwithys an kochys yn krowji aral dhe Logh.
Y feu deges an krowji war 11ves mis Gwynngala 1961, wosa henna oberys veu an skorr gans ULDow ha okomotyvyow disel Klas 22 Kledhrennow Bretennek.
Droglamm
[golegi | pennfenten]
War 15ves mis Metheven 1906 y hwarva droglamm dhe Dhowr an Woon. Hwegh kocha gwag a dren arbennek re bia kemeres dhe Lyskerrys, mes hag i ow pos shuntyes y ponsons dhe-ves yn-nans an skorr serth. An gwithyas-sinell re bia gwarnyes yn-kever an kochys ha tren trethysi dhyworth Logh veu stoppyes orth sinellow an dhibarthva. Y feu estemyes bos an kochys ow viajya dres 60 mildir pub our (100 kilometer pub our) a bonyas bys dhe Dhowr an Woon le may kesskwatsons gans kochys erel y'n krowji. Pub onan veu distruys.