Oos an Rew

Ensampel a	epoch, series
Rann a	Quaternary, ICS Standard Global Chronostratigraphic (Geochronologic) Scale
Dallethys	c. 2580 millennium BC
Deuth dhe benn	9701 (in Julian calendar) BC
Synsys ynno/i	Gelasian, Calabrian, Chibanian, Late Pleistocene
	Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Oos an Rew po Oos an Yey ew term dororiethek po dorydhek usys en diw vor':

[1] ow styrya an keth tra ha rewlivans, hebm ew an spysow hir en istori an Nor pan wre rew gorheri meur a enep an bes. Ma dustuni rag hwegh rewlivans meur e'n termyn eus passyes.
[2] ow kampolla dhe'n rewlivans meur diwettha, hebm ew an Oos Pleistocen.

An golinyans a-ugh a dhiskwedh bos dustuni rag pymp oos rew e'n termyn eus passyes (hag ma nebes tus ow keworra onen aral, hebm ew an Rewlivans Pongola nanj ew 2,900 milvil vledhen, bes kemyskys ew an dustuni rag hedna).

An Oos Rew Pleistocen

War dhiwedh an Oos Pliocen, Amerika Gledh hag Amerika Dhyhow, diberth kens, a veu kelmys gen kodna tir tanow tredh anjei, hebm ew Kuldir Panama. Possybyl o dhe enevales mos a'n eyl dh'y ben, ha patronyow frosow keynvor a janjyas. Rewlivans a dhallathas en Hanterkelgh an Gogledh nanj ew a-dro dhe 2.7 milvil vledhen. Dres an Pleistocen a-varr (nanj ew 2.7 - 0.8 milvil vledhen) hen dus a'n kinda Homo a dhallathas en Afrika hag efani dres Afro-Eurasi oll. Nanj ew a-dro dhe 0.8 milvil vledhen an kelgh a spysow rewlivek a janjyas a pub 41,000 vledhen dhe pub 100,000 bledhen. Diwedh an Pleistocen a welas efanyans tus arnowydh en-mes a Afrika keffrys ha difeudhans pub ehen aral a vabden.

Drefen bos kebmys a dhowr kelmys avel rew war an brastiryow, levelyow ollvesek an mor o a-dro dhe 120 m en-dadn levelyow a-lebmyn. Endelna Asi hag Amerika Gledh o kelmys gen tir lebma thew an Mor Bering lebmyn. An brassa radn a Amerika Gledh hag Europa era en-dadn lienyow rew.

Levelyow an mor e'n termyn a rew moyha
Hes moyha an rew dres an rewlivans Pleistocen
Patron losowedh n kres Oos an Rew

Enevales an Oos Rew

Pub brastir a welas displegyans enevales meur. An brassa niver anodhans o haval orth enevales arnowydh, bes thera lower a varyans.

En Amerika Gledh emesk lies aral o smilodon (an tiger lybm-dhensak), mastodon (ehen a olifans) ha'n bleydh euthyk ("dire wolf" en Sowsnek). Eurasi a welas an mamoth (ehen aral a olifans), trongornvil gwlanek ha kowrgarow wordhonek. En Madagaskar thera an edhen olifans ha trigys en Mordir Nowydh thera ehennow a moa hag er Haast.

Smilodon
Mamoth gwlanek (kledh) ha mastodon (dyghow)
Bleydh arnowydh (kledh) ha bleydh euthyk (dyghow)
Tirwel a Spayn en Oos an Rew gen lewyon fgoow, trongornvil gwlanek, mamothes ha mergh
Er Haast owth omsettya war moas

Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.