Liwans

Liwans (ynwedh liwyans po lymnans) yw usya liwyow dhe wul art gwelesek. Hemm yw an ger ynwedh rag ober lymnys a art. Lies sort a liw po paynt yw usys dhe wruthyl art, ow komprehendya dowrliwyow, liwyow akrylik, ha paynt oyl. Da yw gans artydhyon erel oberi gans pluvennow plomm, krey po glowbren.

Liwansow meur aga hanow yw gwithys yn fenowgh yn mirvaow art, kepar ha'n Mirva Genedhlek yn Loundres ha'n Louvre yn Paris. Gwithys yw onan a'n liwansow moyha y hanow y'n bys y'n Louvre, h.y. an Mona Lisa, lymnys gans Leonardo da Vinci. Yma mirvaow privedh ha poblek yn lies cita a-derdro'n bys.

Yma dyffrans elvennek yntra delinya ha lymna. Yn delinya, unn nivel yw an imaj dien, mes yn lymna, unn nivel yw lymnys dres unn aral dhe dhrehedh an imaj diwettha. Avel sewyans, an brassa rann a'n termyn, ny vydh an imaj diwettha kler bys dhe'n kamm diwettha.

Yma peswar kamm elvennek yn lymna: pareusi, ranna, nivela ha gorfenna.

Pareusi: an brassa niver artydhyon a wra pareusi kanvas po enep aral. Gorher tanow unform po "golgh" a wynn po liw aral yw gorrys war an enep dien. Hemm a weres nivelyor diwettha kavos an unn dyghtyans. Ynwedh, an golgh a weres dastewynnya golow dhyworth an enep, hag ytho gwellhe an effeyth dhe'n miror. Rag enebow digompes po garow, yma edhom a neppyth moy. Hemm yw gesso, yn hengovek, kemyskans a grey ha gelatin, mes kavadow lemmyn avel akrylik tew. Yma edhom a deknek arbennik rag lymna war nebes enebow, r.e. lymna war blaster a us an method fresco po fosliwans.
Ranna: rynnys yw an kanvas dhe niver a ranndiryow posek (ow krog war an imaj lymnys), ha kilvaow an ranndiryow na yw plottys.
Nivela: y'n kamm ma, plottys yw unn nivel dres nivel aral rag kavos an shapys yw hwensys yn pub nivel. Erbynn diwdh an kamm ma, pub taklen y'n imaj vydh aswonnadow.
Gorfenna: Res yw strivya moy y'n kamm ma. Amkan an kamm ma yw dhe ri neppyth arbennik y'n imaj, kepar hag emlow poran, kesunya nivelyow hag effeythyow gwelesek erel.

Dres istori, lies lymner re beu rann a vovyansow dyffrans, gans tybyansow dyffrans a-dro dhe destennow po teknegow. Ottomma rol a ensamplow:

Movyans	Artydh	Skeusen
Dastinythyans	Michelangelo
Baroque	Peter Paul Rubens
Klassygieth Nowydh	Jacques-Louis David
Argrafydhieth	Claude Monet
Kyns-Rafelit	William Holman Hunt
Menegesydhieth	Wassily Kandinsky
Wosa-argrafydhieth	Henri de Toulouse-Lautrec
Kubydhieth	Pablo Picasso
Dadaydhieth	Marcel Duchamp
Surrealydhieth	Salvador Dalí
Menegesydhieth Tybel	Barnett Newman
Pop Art	Andy Warhol