Barnett Newman
| Barnett Newman | |
|---|---|
 | |
| Genys |
29 Genver 1905  Evrek Nowydh |
| Mernans |
4 Gortheren 1970 Evrek Nowydh |
| Kenedhlogeth |
Statys Unys |
| Galwesigeth |
lymner, gravyer, gwrier pryntys, lymner, artydh graffek, artydh |
| Gis |
art tybel |
| Movyans |
Menegesydhieth Tybel, Park Liw |
Barnett Newman (Genver 29, 1905; Gortheren 4, 1970) o lymner amerikanek. Ev yw onan a'n chif artydhyon yn Menegesydhieth Tybel ha lymner "parkow liw" a vri.
Genys veu Newman yn cita Evrek Nowydh, mab dhe ynvroysi Yedhowek a Boloni. Ev a studhyas filosofieth yn Kolji Cita Evrek Nowydh, hag oberi yn negys y das ow kul dillas. Awosa, ev a dhendylas gober avel dyskador, skrifer hag arvreusyas. A-dhia an 1930ow ev a wrug liwyansow yn gis argrafydhel. Ev a dhistruis oll an oberyow ma yn diwettha.
Dres an 1940ow, ev a oberas yn gis surrealydh kyns diplegya gis adhves. Hemm a dhiskwedh ranndiryow a liw pur diberthys gans linennow tanow plommwedhek, po "zippys" (an hanow res dhedha gans Newman y honan). Yn y oberyow a-varr gans zippys, an parkyow liw yw liesliw, mes awosa an liwyow yw pur ha gwastas. Newman y honan a brederis ev dhe dhrehedhes y is adhves leunn gans an kevres 'Onement' (a-dhia 1948). An zippys a wra kesweyth spasek an liwans, ow ranna ha unya an komposyans kettermyn.
Newman a verwis a shora kolon yn cita Evrek Nowydh. Rag an brassa rann a'y vewnans ny veu gwerthveurhes. Artydhyon kepar ha Jackson Pollock o moy ewonek aga semlant hag omdhegyans. Marnas yn diwedh y vewnans ev a gavas breusyans da, mes ev o delanwes posek war lymnoryon yowynk.
Yn 2013 y liwans "Anna's Light" a veu gwerthys rag $117 milvil dhe brener privedh.