Francis Cargeeg
Francis Cargeeg | |
---|---|
Genys |
14 Gwynngala 1893 Heyl |
Mernans |
25 Meurth 1981 Lannudhno |
Kenedhlogeth | Ruvaneth Unys, Ruvaneth Unys a Vreten Veur hag Iwerdhon |
Galwesigeth | artydh |
Eseleth | Gorsedh Kernow |
Francis Bertram Cargeeg (14 Gwynngala 1893 – 25 Meurth 1981) o gov kober a Gernow.
Bewnans a-varr
[golegi | pennfenten]Genys veu Francis Cargeeg yn Karndu, ogas dhe Heyl. Ev o an seythves a eth flogh genys dhe William hag Emma Cargeeg ynter 1878 ha 1897.
Den bal o y das, ow hwilas sten ha kober dhyworth karrygi kales an wlas. Wosa henna, ev a gavas avonsyans dhe vos lewyer jynn ethen, yn kynsa yn balweyth, hag ena yn gweythva Harvey's yn Heyl. Harvey's o gwrier jynnow pompya a vri yn keswlasek y'n 19ves kansvledhen.
Wosa gorfenna skol, Francis a dheuth ha bos kynser yn Holman's yn Kammbronn, kowethyas aral a vri yn keswlasek. Ev a worfennas y gynserneth 6 bledhen yn jynorieth 2 Kevardhu 1914. Kynsa Bresel an Bys a janjyas natur sodhow, hag yth eth Francis dhe'n mor avel 4a ynjynor war SS Trevalgan, onan a worholyon kenwerth Hain Line.
Wosa saw unn viaj, ev a asas an gorhel drefen skila vedhegel. Wosa henna ev a oberas yn Lestriva an Lu Lestri, Porth Dewnans. Yn 1939 ev a erviras gasa y soodh dhe vos omarvethys avel gov kober. Y'n gwettha pryv, Nessa Bresel an Bys a lettyas y hunros. Yn le henna, arvethys o yn gweythva nowydh yn Heyl, owth askorra dibromoethan, keworrans dhe betrol usys gans jynnow ebron.
Wosa an vresel, ev a oberas yn Pool's yn Heyl nebes bledhynnyow kyns bos omarvethys wortiwedh avel artydh y'n 1940ow diwedhes. Y'n eur na, yth esa istori a weyth kober dhe Gernow, ow talleth gans Kober Lulynn y'n 19ves kansvledhen.
Y'n termyn ma trigys veu yn Fordh Mellanear, Heyl, gans y wreg, Winifred (i a dhemedhsa yn Gwynngala 1919) ha'y hwor dhidhemedhys Holly yn hy krowji, Trevean.
Resegva
[golegi | pennfenten]An 30 bledhen nessa, ev a oberas yn y hwelji owth askorra skudellow, platys, framyow mirours ha lestri bleujyow, owth usya toulys leuv ha daffar sempel. Pub delinyans a sewyas imajys selys war askorrasow an Geltyon Goth - yn arbennik Gonisogeth La Tène.
Yntra 1939 ha 1970, kussul Gorsedh Kernow a wovynnas dhe Cargeeg wrythul an brassa rann a'ga gwiskow kober, ow komprehendya kurun an Bardh Meur. Re beu berdhys Cargeeg yn 1934 yn-dann an hanow bardhek Tan Dynvarow. Ev a dheuth ha bos Kannas an Orsedh 1962-1967. Dres an bledhynnyow, Cargeeg a dhelinyas ha gwrythul gwiskow nowydh dhe'n Bardh Meur, Kannas ha Skrifenyas, pennow rag lathow an skodhyoryon ha plastronyow Berdh Meur kyns.
Ev a dhiskwedhas darnow, y'n Red Rose Guild yn Manchester yn 1950 ha 1951, yn Porthia yn 1948 warbarth ha Barbara Hepworth, an priweythor David Leach ha Ben Nicholson, hag yn Mirva Art Lulynn y'n 1940 diwedhes. Gwithti Chi Pennlegh, yn Pennsans, a dhiskwedhas darnow a'y ober yn 2003. Dyllys veu niver a erthyglow ganso y'n Cornish Review, Gwenton 1950, ha New Cornwall, Lyver 2, Rivyn 5, yn Gortheren ha Gwynngala 1963.
Cargeeg y honan a dhisplegyas an reson rag niver isel an oberyow askorrys ganso: "I deliberately limit my output to a small range of styles and sizes in order that I can master my art." Ynwedh, re a'n taklow moyha komplek a gemeras bledhen po moy dh'aga howlwul. Pur anvodhek o dhe asa an gwella darnow ganso mos dhe dhiwla nebonan aral. An seth diskwedhys war an folen ma o rann a'y guntel y honan.
Ni askorras ober vytholl yn bledhynnyow diwetha y vewnans drefen fall y gov. Ev a verwis 25 Meurth 1981, hag ynkleudhys yw yn Lannudhno.