Emperoureth Ottoman
Arwyddair | دولت ابد مدت |
---|---|
Sort | pow istorek |
Henwys dhyworth | Osman I |
Penncita | Sita Konstentin |
Fondys | 29 Gortheren 1299, c. 1300 |
Antempna | antempnys emperourethek Ottoman |
Yeth/ow sodhogel | Turkek Ottoman |
Doronieth | |
Rann a'n re a sew | An Powers Kresek |
Arenebedh | 5,200,000 km² |
War oryon | Ruvaneth Bulgari, Estrych-Hungari, Emperoureth Estrych, Ruwvaneth Hungari |
Kesordnogyon | 41°N 29°E |
Gwleidyddiaeth | |
Korf reythyansek | Kesva Gemmyn Emperoureth Ottoman |
Sodh penn an Stat | sodon a Emperoureth Ottoman |
Kryjyans/Hanwans | Islam Sunni, Alevism, Bektashi Order, Greek Orthodox Church, Armenian Apostolic Church, Syriac Orthodox Church, Yedhoweth |
Arghans | Akçe, kuruş, Ottoman lira, sultani |
Emperoureth Ottoman (yn Turkek: Osmanlı İmparatorluğu) o emperoureth a rewlyas meur a Europa soth-est, Asi west ha Afrika kledh ynter an 14ves kansvledhen hag an 20ves kansvledhen a-varr. Fondyes veu dhe dhiwedh an 13ves kansvledhen yn Anatoli north-west y'n dre a Söğüt (yn Rannvro Bilecik lemmyn) gans ledyer kordh Turkoman Osman I. Wosa 1354, an Ottomans a dreusas yn Europa ha, gans fethans an Balkans, an beylik Ottoman a veu treusfurvys yn emperoureth treusvrastirek. An Ottomans a worfennas Emperoureth Besontin gans fethans a Cita Konstentin (lemmyn Istanbul) yn 1453 gans Mehmed an Trygher.
Yn-dann rewl Suleiman an Brasoberys, Emperoureth Ottoman a dhrehedhas topp hy nerth ha rychedh, keffrys ha'n displegyans ughella a gevreythyow sosyel, erbysiek ha governansek. Dhe dhalleth an 17ves kansvledhen, an emperoureth a yssynsas 32 rannvro ha lies stat keth. Nebes a'n re ma a veu denys yn Emperoureth Ottoman hag erel a veu grontyes eghennow a omrewl dres an kansvledhynnyow. Gans Cita Konstentin avel hy fenncita ha rewl a'n tiryow a-dro dhe Dhowrgylgh an Kresvor, yth esa Emperoureth Ottoman orth kres a aktivita ynter an Est Kres hag Europa rag hwegh kansvledhen.
Dres oos hir a gres ynter 1740 dhe 1768, kevreyth breselek Ottoman a godhas dhelergh y eskerens Europek, an emperourethow Habsburg ha Russek. Drefen henna, i a veu fethys lies gweyth y'n 18ves kansvledhen dhiwedhes ha'n 19ves kansvledhen a-varr. An Vresel Rek rag Anserghogeth a worfennas gans an dhidrevesigieth a Bow Grek. Hemma, ha fethansow erel, a styryas y hwrug stat Ottoman dalleth argerdh kompassus a janj hag arnowydhheans gelwys an Tanzimat. Ytho, dres an 19ves kansvledhen, stat Ottoman a dheuth ha bos moy nerthek ha restrys, yn dhespit dhe berthi kollow a dir, yn arbennik y'n Balkans, le may sordyas nebes statys nowydh.
Yn Kynsa Bresel an Bys, an Emperoureth a erviras dhe vos keffrysys gans Almayn. Fethans an Emperoureth ha sesyans rann hy thir gans an Geffrysysi wosa diwedh an Vresel a gawsyas hy rannans ha koll hy thiryow y'n Est Kres hag a veu rynnys ynter an Ruvaneth Unys ha Pow Frynk. An Vresel Durkek rag Anserghogeth a sewenas, ledys gans Mustafa Kemal Atatürk wosa an Geffrysysi ena, ha ledya dhe dhalleth Repoblek Turki ha diwedh myghternses Ottoman.
Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |