Protaktiniom
Ensampel a | Elven gymyk |
---|---|
Furvell gymyk | Pa |
Dydhyas diskudhans | 1917 |
Niver atomek | 91 |
Elektronegedhegedh | 2 |
Rann a | period 7, aktinid |
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia |
Elven gymyk yw protaktiniom, niver 91 y'n Vosen Beriodek. Y furvell yw Pa. An hanow a dheu dhyworth an ger Greka protos, ow styrya kynsa, avel rager dhe'n hanow aktiniom.
Nyns eus rann vewoniethel dhe brotaktiniom, ha ny gevys yn-mes arbrovjiow hwithrans ha nuklerek. Pur beryllus yw drefen y radyoweythresans glew. Yma dew isotop naturel, hag yma dhe brotaktiniom-231 an hanter-bewnans hirra, 32,500 bledhen. Yn 1918 diskudhys veu protaktiniom gans Lisa Meitner yn Berlin. Y hwer protaktiniom yn naturel yn monow uraniom avel pygvoon. Usys yw protaktiniom-231 ha thoriom-230 dhe dhedhya godhosow morek.
Poos atomek protaktiniom yw 231.04, y boynt teudhi yw 1568°C ha'y boynt bryjyon yw 4027°C. Y dhosedh yw 15kg an liter. Alkan arghansek radyoweythresek yw hag a dhasober gans oksyjen, ethen ha trenkennow, mes ny dhasober gans lisliwennow.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
Moon uraniom, pygvoon, pennfenten an protaktiniom diskudhys gans Lisa Meitner
-
Lisa Meitner
-
Spektrometer usys dhe dhedhya godhosow morek