Papynjay sisserow
| Parrot sisserow | |
|---|---|
| |
| E'n Gresen Hwithrans ha Gwithans Parrots, Roseau, Dominika | |
| Klassans bewoniethek | |
| Gwlaskor: | |
| Fylum: | |
| Klass: | |
| Urdh: | |
| Teylu: | |
| Kinda: | |
| Ehen: | Amazona imperialis
|
An parrot sisserow (e'n FSS (Kres) papynjay sisserow), Amazona imperialis, henwys ewedh an amazon emperourethek, ew edhen genedhlek enys Dominika, e'n Mor Karib. Hy imach ew diskwedhys war vaner an wlas. An hanow sisserow a dheu rag an rannyeth leel.
Hanow yn yethow erel:
- Kembrek - Amason ymerodrol
- Sowsnek - Imperial amazon
- Almaynek - Kaiseramazone
- Spaynek - Loro imperial
- Frynkek - Amazone impériale
- Portyngalek - Papagaio-imperial
- Iseldiryek - Keizeramazone
- Russek - Императорский амазон
- Italek - Amazzone imperiale
- Lithywanek - Imperatoriškoji amazonė
Deskrifyans
[golegi | pennfenten]Y hirder kresek ew 48cm (19 meusva). Poos kresek an gorreydh ew 900g (32 ouns), ha’n venynreydh yw 650g (23 ouns), meur orth y hevelebi dhe erel a’n udn teylu. Ema ganjo gelvin meur ha treys sygodaktylek (dew vys troos a enebi war rag, ha dew war dhelergh). Hevelep ew semlant an dhew reydh, brodn burpur ha keyn gwer, gen dewlagas owr/rudh.
Omdhegyans
[golegi | pennfenten]Ughel ew y gri, hanter ynter skrij ha garm. Pur ohelus enjei, owth esedha ughel e’n gwydh. Kalish ew dhe’aga gweles drefen aga kudhliwans.
Dinythi
[golegi | pennfenten]Ynter mis Hwevrel hag Ebrel, an venenreydh a dhedhow goryans a dhew oy gwynn yn toll gwedhen an goswik law. I a dhehwel dhe’n keth gwedhen pub bledhen. Ema an venynreydh ow kovia an oyow 26-28 dydh, hag ema an dhew barrot ow maga an ydhnigow bys dh'aga bos parys dhe ara an neyth.
Boosa
[golegi | pennfenten]Boos an sisserow ew frooth, has, know, mor, bleujyow ha skyll an palmwydh.
Lesrennans
[golegi | pennfenten]Trigys ew parrots sisserow saw war enys Dominika e’n menedhyow a-ugh 625m (2,100 tr), en arbednik pow Morne Diablotins, an ughella menedh en Dominika, ha Park Kenedhlek Morne Trois Pitons.
Gre
[golegi | pennfenten]Fest peryllus ew parrots sisserow. Ema a-dro dhe 50 unigyn e’n gwels. Ema parthow gwithys lebmyn en kosow an menedhyow. Ema dhe adhyskans gweresys lettya an kenwerth a barrots war an enys. Ema kresen rag hwithrans ha gwithans parrots e’n Lowarthyow Losowek Kenedhlek en Roseau.
Peryllyow
[golegi | pennfenten]Kudyn veur dhe’n sisserow ew trowynsow. Trowyns David en 1979 ha Trowyns Maria en 2017 a arnewas kosow en feur. Debrys parrots gen serf strotha (boa constrictors), hokys, opossums ha rathes.
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.