Losowen-gegin
Ensampel a | food group |
---|---|
Klass | cultivated edible plant, boos selys war blansow, devnydh boos, vegetables and gourds (except potatoes) |
Rann a | frooth ha losow-kegin |
Synsys ynno/i | dowr |
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia |
Losow-kegin yw rannow a dybrys gan tus avel boos. An styr ma yw usys yn fenowgh dhe styrya pub stoff plans dybradow, ow komprehendya an bleujyow, frooth, garrow, del, gwreydh ha has.
Karetys hag avalow dor yw rannow a wreydh an plansow, mes drefen aga bos dybrys gans tus, losow-kegin yns i. Nyns ymons i y'n keth klass ha frooth, know, erbys, spisys po greunvosow. Prederys yw yn fenowgh bos avalow kerensa sort a losowen-gegin, mes drefen bos gansa hasennow, yn losoniethek frooth yns i. Rann bosek a vegyans tus yw losow-kegin. I a's teves vitamynnow A, B, C, D, monyow ha karbohydratow. Komendyansow an USDA rag Amerikanyon a lever y tal dhe dus dybri yntra pymp ha naw rann a frooth ha losow-kegin pub dydh. Sommen an myns dybrys a wra varya ow kregi war oos ha reydh.
Istori
[golegi | pennfenten]Kyns ammeth, tus o helghyoryon-kunteloryon. I a hwila frooth, know, garrow, del, bollennow ha keler, ha helghya enevales po marow po byw rag boos. Prederys yw bos tevi trevasow yn lannerghi koswigow an ensampel kynsa a ammeth. Eghennow dhe les a blansow a veu tevys ha hwenn (plansow nag o dhe les) removys. Dewis plansow gans gnasow da kepar ha frothen veur po tevyans uskis a dhallathas yn skon wosa henna.
Gwirhaval yw lies den a-derdro'n bys dhe dhalleth tevi trevasow y'n oos 10,000 K.O.K. dhe 7,000 K.O.K.. Ammeth omvaga o an sort a-varra a ammeth, hemm yw tevi trevasow lowr rag aga theyluyow. Henna a veu gesys o usys dhe geschanjya rag gwara erel. Dhe bub rann a istori, y hallsa tus rych affordya sortow dyffrans a voos ow komprehendya kig, losow-kegin ha frooth. Mes megyans tus voghosek o skwithus dres eghen, dell yw usys neb chifboos gwrys a ris, sugal, gwaneth, barlys, myll po hwegys. Keworra losow-kegin a wre varyans dha'aga megyans.
Nebes losow-kegin kemmyn
[golegi | pennfenten]Nebes losow-kegin kemmyn | |||||
---|---|---|---|---|---|
Skeusen | Eghen | Rannow a'n plans usys | Dhyworth py le y teuth | Varyansow tevys | Askorrans ollvysel
(×106 tonnas, 2018) |
Brassica oleracea | del, eginyow, garrow, bleujyow | Europa | kowlen, kowligen, kowlvleujenn, broklo, kohlrabi, kowlen rudh, kowlen Savoy, broklo chinek | 69.4 | |
Brassica rapa | gwreydh, del | Asi | ervinen, kowlen chinek, kowlen napa, pak choy | ||
Raphanus sativus | gwreydh, del, hasennow, olew hasen, eginyow | Asi soth-est | redik | ||
Daucus carota | gwreydh, del, garrow | Iran | karetysen | 40.0 | |
Pastinaca sativa | gwreydh | Eurasi | panesen | ||
Beta vulgaris | gwreydh, del | Europa ha'n Est Ogas | betysen rudh, chard, betysen sugra | ||
Lactuca sativa | del, garrow, olew hasen | Ejyp | letusen | 27.2 | |
Phaseolus vulgaris, Phaseolus coccineus, Phaseolus lunatus | kodhow, hasennow | Amerika Kres hag Amerika Dhyghow | faven wyrdh, faven frynkek, faven krambla, faven haricot, faven Lima | 55.1 | |
Vicia faba | kodhow, hasennow | Mor Kres hag Est Kres | faven ledan | 4.9 | |
Pisum sativum | kodhow, hasennow, eginyow | Mor Kres hag Est Kres | pesen | 34.7 | |
Solanum tuberosum | keler | Amerika Dhyghow | patatysen | 368.1 | |
Solanum melongena | frooth | Asi soth hag est | plans oy | 54.0 | |
Solanum lycopersicum | frooth | Amerika Dhyghow | aval kerensa | 182.2 | |
Cucumis sativus | frooth | Asi soth | kukomber | 75.2 | |
Cucurbita egh. | frooth, bleujyow | Amerika kres | pompyon, pompik | 27.6 | |
Allium cepa | bollennow, del | Asi | onyonen, onyonen ewinek | 102.2 | |
Allium sativum | bollennow | Asi | kenninen | 28.5 | |
Allium ampeloprasum | del | Europa hag Est Kres | poren | 2.2 | |
Capsicum annuum | frooth | Amerika Gledh ha Dyghow | Pubren, pubren glogh, pubren hweg | 40.9 | |
Spinacia oleracea | del | Asi kres ha soth-west | spinach | 26.3 | |
Dioscorea egh. | keler | Afrika trovannel | yam | 72.6 | |
Ipomoea batatas | keler, del, eginyow | Amerika Kres ha Dyghow | patatysen hweg | 91.9 | |
Manihot esculenta | keler | Amerika Dhyghow | kasava | 277.8 |
Askorrans ollvysel losow-kegin
[golegi | pennfenten]Gwlas | Arenebedh trevasys
mil hektar (2,500 erow) |
Askorrans an hektar
mil kg/ha (890 peuns/erow) |
Askorrans
mil tonnas |
---|---|---|---|
China | 23,458 | 230 | 539,993 |
Eynda | 7,256 | 138 | 100,045 |
Statys Unys | 1,120 | 318 | 35,609 |
Turki | 1,090 | 238 | 25,901 |
Iran | 767 | 261 | 19,995 |
Ejyp | 755 | 251 | 19,487 |
Itali | 537 | 265 | 14,201 |
Russi | 759 | 175 | 13,283 |
Spayn | 348 | 364 | 12,679 |
Meksiko | 681 | 184 | 12,515 |
Nijeri | 1844 | 64 | 11,830 |
Brasil | 500 | 225 | 11,233 |
Nihon | 407 | 264 | 10,746 |
Indonesi | 1082 | 90 | 9,780 |
Korea Dhyghow | 268 | 364 | 9,757 |
Vietnam | 818 | 110 | 8,976 |
Ukrayn | 551 | 162 | 8,911 |
Pow Ousbek | 220 | 342 | 7,529 |
Filipinys | 718 | 88 | 6,299 |
Pow Frynk | 245 | 227 | 5,572 |
Sommen an bys | 55,598 | 188 | 1,044,380 |
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |