Chytrak

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Chytrak
Efander menhesennow:
Pleistocen – lemmyn 1.9–0 Ma
Chytrak benow
KwaZulu Natal, Afrika Dhyghow
About this soundKri
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:
Fylum:
Klass:
Urdh:
Teylu:
Kinda:
Ehen:
Acinonyx jubatus
Hanow dewhenwek
Acinonyx jubatus
(Schreber, 1775)
Iseghennow
  • A. j.jubatus (Schreber, 1775)
  • A. j. venaticus (Edward Griffith, 1821)
  • A. j. soemmeringii (Leopold Fitzinger, 1855)
  • A. j. hecki (Hilzheimer, 1913)
Gwrandrans an chytrak

Gwynnrudh - Gwandrans kyns
Gell golow - Niver byghan
Gell tewl - Niver kres
Rudh - Niver ughel

Chytrak (Acinonyx jubatus) yw kath myns kres a drig yn Afrika. Ev yw an eneval tir skaffa, a yll ponya bys dhe 112 km/our rag termyn kott. An brassa niver a jytrakes yw trigys yn savannas Afrika, gans nebes anedha yn Asi. Gweythresek yns i dydhweyth, ow helghya boreweyth po gorthugherweyth.

Gnasow[golegi | pennfenten]

Skav ha moon yw an chytrak kehevelys dhe gathes meur erel. Perfydh yw y arrow hir moon ha lost hir breghys rag ponya uskis. Y furv tanow yw pur dhyffrans dhe vyns korf nerthek an kathes meur erel. Hys y benn ha korf a wra varya ynter 112-150 cm hag ughder y dhiwskodh 70-90 cm.

Ny yll kildenna y grabanow saw nebes, pur dhyffrans dhe'n kathes meur erel.

Boos hag omdhegyans[golegi | pennfenten]

Gweythresek yw chytrakes dydhweyth, ow helghya boreweyth po gorthugherweyth. Kigdebroryon yns i. Aga freydh yw gavrewiges, bualgerwys, zebras, hoghes gwenogus, skovarnogyon, ydhyn, kniviles, serf, puskes, pedrevanes ha owrgeun hogen.

Pan wrello'n chytrak helghya, ev a way yn lent hag yn-dann gel tro'ha'y breydh. Pan vo ogas dhe'n preydh (a-dro dhe 10-30 meter), ev a wra y chassya fest uskis. Chytrakes a drebuch aga freydh rag aga ladha. Dhe ladha preydh myns kres po bras, an chytrak a vrath y vriansen may hwrello y daga dhe vernans. Brath war geyn an konna yw lowr rag ladha preydh le.

Ny yll an chytrak difres y honan erbynn lewes po usviles a gemersa preydh an chytrak dhe ves. Kemerys an preydh dhe tyller skeusys. An chytrak, skwith wosa an chas, a bowes ryb an korf yn unn dyena rag termyn. Wosa henna, chytrakes a dheber yn uskis ha konsumya mynsow meur skonna gallo.

Dinythyans[golegi | pennfenten]

Chytrakes benow torrek a dhinyth torras a 3-5 kathik wosa torrasneth a 3 mis. Nyns yw an kathigow parys dhe vewa bewnans anserghek kyns penn diw vledhen a venystrans termyn leun. Yma edhom warnedha dyski fatel wra kachya preydh, ha hemm a gemmer termyn. An yonkers yw goliadow dhe breydhoryon moy, yn arbennik lewes.

Genynnek[golegi | pennfenten]

An chytrak a'n jeves varyans genynnek pur isel, ha niveryans has isel. Yndinythyans re lyhas an varyans genynnek moy vyth.

Chytrak avel eneval dov[golegi | pennfenten]

Drefen na wra chytrakes nevra omsettya war dus ha'ga ladha, fest meurgerys ens i avel enevales dov helghya a-dhia termyn hir, yn arbennik y'n kresosow y'n Est Kres hag Ogas. .

Y'n termynyow arnowydh, chytrakes yw an kathes gwyls kalessa dhe witha avel enevales dov, drefen bos edhom warnedha efanderow rag ponya tooth men. Pur bosek yw dh'aga boosa yn ewn.

Fethow didheurek[golegi | pennfenten]

An chytrak yw an skaffa a bub eneval tir. Uskisheans chytrak a'n gallosegi drehedhes tooth a dres kans km/our yn teyr eylen, moy ages an huni drehedhys gans neb karr kestrif.