Chitrak
| Chita Efander menhesennow: Pleistocen – lebmyn 1.9–0 Ma | |
|---|---|
_female_2.jpg)
| |
| Chita benow KwaZulu Natal, Africa Dhyhow  Cri
| |
| Klassans bewoniethek | |
| Gwlaskor: | |
| Fylum: | |
| Klass: | |
| Urdh: | |
| Teylu: | |
| Kinda: | |
| Ehen: | Acinonyx jubatus
|
| Hanow dewhenwek | |
| Acinonyx jubatus (Schreber, 1775) | |
| Iseghednow | |
| |
| |
| Gwrandrans an chitrak Gwynnrudh - Gwandrans kens | |
Chita (e'n FSS (C) Chitrak) (Acinonyx jubatus) ew cath myns cres hag ujy ow triga en Africa. Ev ew an eneval tir scaffa, a ell ponya bys dhe 112 km/our rag termyn cott. An brassa niver a jitas ew trigys en savannas Africa, gen nebes anodhans en Asi. Gweythresek en jei dedhweyth, ow helghya boragweyth po gordhuherweyth.
Gnasow
[golegi | pennfenten]Scav ha moon ew an chita comparys dhe gathes meur erel. Perfydh ew y arrow hir moon ha lost hir breghys rag ponya uskis. Y furv tanow ew pur dhyffrans dhe vyns corf nerthek an cathes meur erel. Hes y bedn ha corf a wra varya tredh 112-150 cm hag ughder y dhiwskodh 70-90 cm.
Na ell kildedna y grabanow saw nebes, pur dhyffrans dhe'n cathes meur erel.
Boos hag omdhegyans
[golegi | pennfenten]Gweythresek ew chitas dedhweyth, ow helghya boragweyth po gordhuherweyth. Kigdebroryon en jei. Aga freydh ew gavrewiges, bualgerwys, zebras, hoghes gwenogus, scovarnogyon, ydhyn, kniviles, serf, puskes, pedrevanes ha owrgeun hogen.
Pan wrelho'n chita helghya, emava ow qwaya en lent hag en-dadn gel tro'ha'y breydh. Pan vo ogas dhe'n preydh (a-dro dhe 10-30 meter), ev a wra y jassya fest uskis. Ema chitas ow trebuchya aga freydh rag aga ladha. Dhe ladha preydh myns cres po bras, an chita a vrath y vriansen may whrelho y daga dhe vernans. Brath war geyn an conna ew luck rag ladha preydh le.
Na ell an chita difres y honan erbydn lewes po usviles a venja kemeres preydh an chita dhe ves. Kemerys ew an preydh dhe deller skeusys. Ema an chita, sqwith woja an chas, ow powes ryb an corf en udn dyena rag termyn. Woja hedna, chitas a dheber en uskis ha consumya mynsow meur sconna gallo.
Dinythyans
[golegi | pennfenten]Ema chitas benow torrek owth omdhon torras a 3-5 cathik woja torrasneth a 3 mis. Nag ew an cathigow parys dhe vewa bownans anserhek kens pedn diw vledhen a venystrans termyn leun. Ema othem warnodhans desky fatel wra cachya preydh, ha hebm a gebmer termyn. An yonkers ew goliadow dhe breydhoryon moy, en arbednek lewes.
Genynnek
[golegi | pennfenten]An chitrak a'n jeves varyans genynnek pur isel, ha niveryans has isel. Yndinythyans re lyhas an varyans genynnek moy vyth.
Chitrak avel eneval dov
[golegi | pennfenten]Drefen na wra chitragys nevra omsettya war dus ha'ga ladha, fest meurgerys ens i avel enevales dov helghya a-dhia termyn hir, yn arbennik y'n kresosow y'n Est Kres hag Ogas.
Y'n termynyow arnowydh, chitrakys yw an kathes gwyls kalessa dhe witha avel enevales dov, drefen bos edhom warnedha efanderow rag ponya tooth men. Pur bosek yw dh'aga boosa yn ewn.
Fethow didheurek
[golegi | pennfenten]An chitrak yw an skaffa a bub eneval tir. Uskisheans chitrak a'n gallosegi drehedhes tooth a dres kans km/our yn teyr eylen, moy ages an huni drehedhys gans neb karr kestrif.
-
Chitrak ow ponya -
Bagas a jitrakys yn Afrika Dyghow -
Enep chitrak -
Chitrak Asi (A. jubatus venaticus) -
Chitrak Afrika North-Est (A. jubatus soemmeringii) -
Chitrakys Afrika North-West (A. jubatus hecki) -
Skeusen ogas a enep chitrak -
Gwydhyow a jitrak
.jpg)
.jpg)
