Bualgarow

Bualgarow; Efander menhesennow: ; Pleistocen – lemmyn 2.5–0 Ma
	Bualgarow glas ; C. taurinus; Kowdoll Ngorongoro Crater, Tanzania
	Bualgarow du, C. gnou; Krugersdorp, Afrika Dhyghow
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:	Animalia
Fylum:	Chordata
Klass:	Mammalia
Urdh:	Artiodactyla
Teylu:	Bovidae
Kinda:	Connochaetes
Eghennow
	Connochaetes gnou – ; Bualgarow du; Connochaetes taurinus – Bualgarow glas
	Gwrandrans bualgerwys ; Melyn - Bualgarow du; Glas - Bualgarow glas; Gell - An dhiw eghen

Bualgarow yw eneval karnek bras y'n teylu Bovidae. Yma dhiw eghen a vualgerwys, an dhiw yw trigys yn Afrika.

Taxonomieth[golegi | pennfenten]

Kinda Connochaetes
- Bualgarow glas (Connochaetes taurinus) - (Sowsnek - blue wildebeest)
- Bualgarow du (Connochaetes gnou) - (Sowsnek - black wildebeest)

Hanow[golegi | pennfenten]

An ger Sowsnek a dheu dhyworth an Iseldiryek rag "best gwyls", po "bughes gwyls" yn Afrikaans. An hanow skiansek Connochaetes a dheu dhyworth an geryow hen Greka κόννος, kónnos, "barv", ha χαίτη, khaítē, "mong". Usys yw an ger "gnu" yn Sowsnek ynwedh, a dheu dhyworth an hanow Khoekhoe rag an enevales ma, t'gnu.

Myns[golegi | pennfenten]

Bualgerwys a dyv dhe 1.15-1.40 meter orth an dhiwskodh, hag i a boos 150-250 kg, pan vons tevesigyon. Trigys yns i yn gwastastiryow ha gwedhegi ygor Afrika dhyghow. An greow moyha yw kevys y'n Serengeti. Aga hys bewnans yw moy ages 20 bloodh.

Boos[golegi | pennfenten]

Kepar hag eseli erel a'n teylu Bovidae (gavrewigyon, kerwys ha gever gwyls, yn-mysk erel), dre vras i a dheber gwels. Drefen nag eus gwels lowr dres an vledhen y'n gwelstiryow afrikanek, res yw dhedha divroa rag kavos boos lowr. Yn mis Me, a-dro dhe 1.5 milvil a enevales a dhivro a'n gwelstiryow dhe'n gwedhegi, hag yn mis Du, i a dhehwel awos bos gwels lowr y'n gwastastiryow y'n hav.

Dinythi ha seson kesparyan[golegi | pennfenten]

An bualgerwys benow a worr leugh y'n hav y'n gwastastiryow. Wosa dinythi, an seson kesparya a dhalleth. An re gorow gwarthevyek a verk tiredh gans kawgh hag eth.

Bualgerwys yw rann bosek a'n ekosystem. Aga hawgh a wodeyl an tir, ha da yw aga stankya rag tevyans nowydh. Boos yns i rag preydhoryon, kepar ha lewes hag usviles.

Bualgerwys glas (Connochaetes taurinus)
Bualgarow glas
Bualgarow du
An divroans meur
Bualgerwys ow tremena Dowr Mara y'n divroans meur