Bariom
 | |
 | |
| Ensampel a |
Elven gymyk, lithophile  |
|---|---|
| Furvell gymyk |
Ba |
| Dydhyas diskudhans |
1808 |
| Niver atomek |
56 |
| Aray an elektrons |
[Xe] 6s², 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² 4d¹⁰ 4p⁶ 5s² 5d¹⁰ 5p⁶ 6s² |
| Elektronegedhegedh |
0.89 |
| Studh oksidyans |
2 |
| Rann a |
period 6, bagas 2 |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Elven gymyk yw bariom, niver 56 y'n Vosen Beriodek. Y furvell gymyk yw Ba. An hanow a dheu dhyworth an ger Greka barys, ow styrya poos.
Nyns yw bariom dhe les dhe'n korf denel, mes pals yw y'n kerghynnedh. Moy pals yw bariom ages karbon, sulfur ha zynk. Plansow gans an moyha myns yw karetys, onyon ha letus. Peryllus yw y holanow. Arwodhyow a bosna gans bariom yw hwyja, drog torr, skit, krenyow ha palsi. Usys yw bariom karbonat avel gwenon rathes. Anassolyadow yw bariom sulfat, ytho usys gans medhogyon dhe denna skeusennow dewyn-x yw. Askorrys o bariom rag an kynsa tro gans Syr Humphrey Davy, an godhonydh a Gernow, yn 1808.
Usys yw alkan bariom yn kesrannow kerri. Yma nebes kesstoff dhe les, rag ensampel bariom sulfat y'n diwysyans oyl, bariom hydroksid dhe wul gwedrow arbennek ha bariom nitrat dhe wul tanweyth gwer.
Poos atomek bariom yw 137.33, ha'y boynt teudhi yw 729°C ha'y boynt bryjyon 1637°C. Y dhosedh yw 3.6kg an liter. Alkan medhel arghansek skav yw, mes y chanj liw yn ayr. Yma sort a algi, desmid y hanow, a askor gwrysow bariom sulfat, dhe usya avel sensell ravedh.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
Alkan bariom -
Syr Humphrey Davy -
Usys yw bariom sulfat avel lin tardra -
Medhegieth dewyn-x -
Mikroasterias, eghen a dhesmid
