Apterygidae
| Kiwi | |
|---|---|
| |
| Kiwi gell an Ogledh | |
| Klassans bewoniethek | |
| Gwlaskor: | |
| Fylum: | |
| Klass: | |
| Urdh: | |
| Teylu: | |
| Kinda: | |
| Ehen: | A. australis
|
| Hanow dewhenwek | |
| Apteryx australis Shaw, 1813 | |
| |
| Gwandrans a eghennow kiwi Apteryx mantelli (Gell) Apteryx haastii (Melyn) Apteryx rowi (Du) Apteryx australis (Glas) Apteryx owenii (Kylghow rudh) | |
Kiwis ew ydhyn na ell neyja a'n kinda Apteryx ha'n teylu Apterygidae. Aga myns ew haval ort yar gebmyn, ha kiwis ew an ydhyn lyha a bell na ell neyja.
Diskwedhys veu dre gomparya kadonyow TDN bos kiwis neskerens nessa dhe ydhyn olifans difeudhys a Madagaskar ages an moa, edhen aral na alja neyja a Vordir Nowydh. Aswonys ew pymp ehen, ha peder anodhans ew renkys avel goliadow ha'n aral ogas-goliadow. Pub ehen ew effeythys en negethek gen diforastya, bes gwithys en ta ew remenat aga bewvaow kosow avel parkow kenedhlek. A-lebmyn, godros moyha aga threusvewans ew preydhyans gen bronoges estren.
Oy an kiwi ew an moyha en kemusurel dhe vyns an korf (bys dhe 20% a boos an korf) a bub ehen a edhyn e'n bes. Ma dhe giwis pluvednow blewek, garrow kott ha tew, ha'n devnydh a'ga dewfrik rag diskudha preydh kens anjei nevra dhe'n gweles. Ma dhe'n gnasow ma gweresys an edhen dhe vos moyha-kerys en keswlasek. Aswonys ew avel arwodh a Vordir Nowydh.
| Hanow skiensek | Kernewek | Sowsnek | Kembrek | Skeusen | Gwandrans |
|---|---|---|---|---|---|
| Apteryx australis | Kiwi gell an dhyhow | Southern Brown Kiwi | Ciwi brown deheuol |  |
Enys Dhyhow soth-west, Mordir Nowydh |
| Apteryx mantelli | Kiwi gell an ogledh | North Island Brown Kiwi | Ciwi brown gogleddol |  |
Enys Gogledh, Mordir Nowydh |
| Apteryx rowi | Kiwi Okarito | Okarito Kiwi | Ciwi Ocarito |  |
Koswik Okarito, Enys Dhyghow, Mordir Nowydh |
| Apteryx owenii | Kiwi brith bian | Little Spotted Kiwi | Ciwi brith bach |  |
Enesow byghan a-dro dhe Vordir Nowydh |
| Apteryx haastii | Kiwi brith meur | Great Spotted Kiwi | Ciwi brith mawr |  |
Enys Dhyghow north, Mordir Nowydh |
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.