Rutherfordiom
 | |
| Ensampel a |
Elven gymyk, elven synthesek  |
|---|---|
| Klass |
alkan tremenyans |
| Dydhyas diskudhans |
1964 |
| Niver atomek |
104 |
| Aray an elektrons |
[Rn] 5f¹⁴ 6d² 7s² |
| Rann a |
period 7, bagas 4 |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Elven gymyk synthetek yw rutherfordiom, niver 104 y'n Vosen Beriodek. Y furvell gymyk yw Rf. An hanow a enor an fysegydh a Vordir Nowydh, Ernest Rutherford (1871-1937), tas fysegieth modern, neb a dhiskudhas tybyans hanter-bewnans radyoweythresek ha'n elven radon, ha henwel dewynnyans α ha β. Ev a gavas an Pewas Nobel rag fysegieth yn 1908.
Gwrys veu rutherfordiom rag an kynsa prys yn 1964 yn Fondyans Hwithrans Nuklerek yn Dubna, Russi. I a brofyas an hanow kurchatoviom, owth enora Igor Kurchatov (1903-1960), penn hwithrans nuklerek Russi. Godhonydhyon a'n Statys Unys a naghas dhe'n hanow ma, ow leverel i bos diskudhoryon an elven yn 1969, yn Pennskol Kaliforni, Berkeley. I a brofyas an hanow rutherfordiom. An Kesunyans Keswlasek rag Kymygieth Pur ha Gweythresek (IUPAC) a erviras dhe rutherfordiom yn 1997. Pur radyoweythresek yw pub isotop, hanter-bewnans rutherfordiom-267 yw an hirra, a-dro dhe 80 mynysen.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
Arlodh Ernest Rutherford a Nelson -
Igor Kurchatov -
Fondyans Hwithrans Nuklerek yn Dubna
