Rutherfordiom

Ensampel a	Elven gymyk, elven synthesek
Klass	alkan tremenyans
Dydhyas diskudhans	1964
Niver atomek	104
Aray an elektrons	[Rn] 5f¹⁴ 6d² 7s²
Rann a	period 7, bagas 4
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gymyk synthetek yw rutherfordiom, niver 104 y'n Vosen Beriodek. Y furvell gymyk yw Rf. An hanow a enor an fysegydh a Vordir Nowydh, Ernest Rutherford (1871-1937), tas fysegieth modern, neb a dhiskudhas tybyans hanter-bewnans radyoweythresek ha'n elven radon, ha henwel dewynnyans α ha β. Ev a gavas an Pewas Nobel rag fysegieth yn 1908.

Gwrys veu rutherfordiom rag an kynsa prys yn 1964 yn Fondyans Hwithrans Nuklerek yn Dubna, Russi. I a brofyas an hanow kurchatoviom, owth enora Igor Kurchatov (1903-1960), penn hwithrans nuklerek Russi. Godhonydhyon a'n Statys Unys a naghas dhe'n hanow ma, ow leverel i bos diskudhoryon an elven yn 1969, yn Pennskol Kaliforni, Berkeley. I a brofyas an hanow rutherfordiom. An Kesunyans Keswlasek rag Kymygieth Pur ha Gweythresek (IUPAC) a erviras dhe rutherfordiom yn 1997. Pur radyoweythresek yw pub isotop, hanter-bewnans rutherfordiom-267 yw an hirra, a-dro dhe 80 mynysen.

Mirva

• 

  Arlodh Ernest Rutherford a Nelson

• 

  Igor Kurchatov

• 

  Fondyans Hwithrans Nuklerek yn Dubna