Peter Pool

Peter Aubrey Seymour Pool (16 Meurth 1933 – 18 Me 1996) o istorier, hendhyskonydh ha lagher a Gernow.

Bewnans a-varr

Peter Pool a veu genys yn 1933 yn Konteth Durham dhe Aubrey Pool hag Elizabeth (neé New), an kottha a dhew flogh. Negys y das o kowethyas ynjyorieth yn Heyl. Peter a gavas y adhysk yn Skol St Erbyn, skol brivedh yn Pennsans, kyns mos dhe Golji Keble, Rysoghen may studhyas lagha. Y removas dhe Loundres rag gul an apposyansow diwettha. Ena Pool a junyas Kowethas Kernewek Loundres. Ev a dhallathas dyski Kernewek dre skrifa orth Robert Morton Nance. Wosa hy dyski, y tyllas lyver Cornish for Beginners yn 1958, ha dos dyskader rag klassys yn Loundres .

Dehweles dhe Gernow

Wosa dehweles dhe Gernow avel lagher, yn kynsa yn Bosvenegh hag ena Fordh Morrep, Pennsans y’n kowethyas 'Pool, Purchas ha le Grice'. Berdhys veu gans an hanow bardhek Gwas Galva yn 1955. Yn 1965 ev a dhemedhis Audrey Randle Humphris ha hi ow kevranna an keth bern yn materyow kernewek esa a vern dhodho y honan. Nyns esa fleghes dhedha.

Hwithrans ha sodhow

Skolheygieth Pool a dochyas niver a destennow kelmys. An re ma o an yeth Kernewek, hendhyskonieth (dre vras yn Kernow west), rannyeth ha skrifow leel, istori a-dhiwedhes – yn arbennik a dro dhe Bennsans ha Pennwydh ha dogvennow kresosel istorek a Gernow.

Yn y hwithrans y honan, ev a skrifas a-dro dhe bennfentynnyow henwyn tylleryow, patronyow mesyow, Alexander Daniell, an gwikor a Bennsans y’n 16ves kansvledhen, istori burjestrevow Pennsans ha Marghasyow, ha’n desten veu moyha kerys dhodho, bewnans hag ober Dr. William Borlase.

Ev a spenas bledhynnyow owth oberi avel skrifenyas kynsa Kesva an Taves Kernewek, rag Lyverva Pennsans, y Gowethas Kernow Goth leel yn Pennsans ha war gesva Fondyans Studhyansow Kernow. Ev a weresas fondya Kowethas Hendhyskoniethel Kernow yn 1962. Ev o onan a’n fondyoryon Agan Tavas yn 1984.

Pewasow hag onours

Gwrys veu avel Gwas Kowethas Antikwaris Loundres yn 1967. Ev o Lewydh Fondyans Riel Kernow (1974-1976) ha gwrys veu avel Den Frynk Pennsans yn 1988.

Oberyow ha dyllansow

Ev a a dhyllas lies lyver y honan (ha pub onan anedha a waynyas arghans ragdho), Yth esa niver a lyvrow dyllys gans erel ynwedh. Ottomma rol a nebes anedha:

• Cornish for Beginners, (1958)
• The Typography of the Penheleg Manuscript, 1959 (dornskrif skrifys y’n 16ves kansvledhen gans John Penheleg, penn styward dhe deylu Arundell a Lennhernow)
• Robert Morton Nance – A Glossary of Cornish Sea-Words (1963)
• The Place Names of West Penwith (1973)
• The History of the Town and Borough of Penzance (1974)
• golegyans ganso a Reminiscences of Penzance gans William Borlase, (1976)
• James Stephens - A Cornish Farmer’s Diary (1977)
• The Death of Cornish, 1975
• William Borlase, 1986
• A Plea For Unified Cornish, 1987
• The Second Death of Cornish, 1995

Mernans

Peter Pool a verwis a ganker an pancreas an 15ves a vis Me, 1996 yn Heyl, 63 bloodh. Ynkleudhys veu yn lann Eglossenor, ogas dhe vedh Robert Morton Nance, le may hyllir gweles Karn Galva, a ros y hanow bardhek dhodho.