Pascon agan Arluth
An kottha ober lien dien y'n yeth kernowek yw Pascon agan Arluth, dedhyes dhyworth an 14ves kansvledhen. Arnowydh yw an titel (nyns eus titel y'n kottha mammskrif) mes an bardhonek re beu dyllys ynwedh avel Mount Calvary.[1][2]
Dedhyans, mammskrifow ha'n awtour
[golegi | pennfenten]Pascon agan Arluth a dheu dhyworth an 14ves kansvledhen; kottha ages an Ordinalia yw, neb yw kylgh a dri gwari meur ow tochya themys a'n bibel, ha rag henna yth yw an ober lien dien an moyha a-varr yn Kernowek dhe dreusvewa. Nyns yw godhvedhys hanow an awtour, mes possybyl yw ev dhe vos kelmys dhe Gollji Glasnedh yn Pennrynn. Kevys re beu moy es dewdhek mammskrif a'n bardhonek, mes i oll a dheu dhyworth BL Harleian 1782, mammskrif a gres an 15ves kansvledhen.[3][4]
Dielvennans
[golegi | pennfenten]Yma an Pascon a-dro dhe dhedhyow diwettha Yesus Krist, ow talleth gans an temptyans y'n gwylvos. Kynth yw hwedhlek yn furv, yma ynno ynwedh kampollow war an hwedhel rag y styrya. Pennfenten chif an bardhonek yw an Awelyow, mes ynwedh y hwra devnydh a dhaffar henhwedhlek diwettha kepar dell yllir kavos yn Historia scholastica gans Petrus Comestor ha'n Henhwedhel Owrek gans Jacobus de Voragine.[5] Yma dhodho 259 gwers, pub a beswar koplet rimya, ha seyth syllaben dhe bub linen, poslevys war an kynsa, tryja, pympes ha seythves syllaben.[4]
Awedhyans
[golegi | pennfenten]Godhvedhys yn certan o Pascon agan Arluth dhe awtour Passio Christi, onan a'n gwariow mir a wra an Ordinalia, rag yma nebes a linennow an bardhonek komprehendys ynno. Awenys veu an prydydh arnowydh Ken George gans an Pascon dhe skrifa Devedhyans Sen Pawl yn Bro Leon, bardhonek a-dro dhe viajyow Sen Paul Aurelian, yn unn gul devnydh a'n keth meter hag an bardhonek kottha.[6]
Dyllansow ha treylyansow
[golegi | pennfenten]Pareusys yn kynsa y feu an Pascon gans Davies Gilbert yn 1826 yn-dann an titel Mount Calvary; or the History of the Passion, Death, and Resurrection, of Our Lord and Saviour Jesus Christ;[1] ev a worras ynno treylyans dhe Sowsnek gans John Keigwin a dhedh dhe 1682. Dyllans gwell gans Whitley Stokes a omdhiskwedhas yn 1860–1861, hag onan aral gans Robert Morton Nance yn 1934–1936, aga dew gans treylyansow Sowsnek nowydh. Moy a-dhiwedhes y feu dyllansow gans E. G. R. Hooper, gans Goulven Pennaod (gans treylyansow yn Sowsnek ha Bretonek), ha gans Ray Edwards (gans treylyans yn Sowsnek).[7]
Footnotes
[golegi | pennfenten]Devynnow
[golegi | pennfenten]- Murdoch, Brian, Cornish Literature (D. S. Brewer, 1993)
- Murdoch, Brian, "Cornish Literature" yn Albrecht, Handbook of Medieval Studies: Terms – Methods – Trends Kevrol 1 (De Gruyter, 2010) f 369–379
- Preminger, Alex, Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics (Princeton University Press, 1972)