Jump to content

Ordinalia

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
An kynsa gwersow a Origo Mundi.

An Ordinalia yw bagas a dri gwari gwers Kernewek, skrifys yn kwirhaval gans managhow yn Kollji Glasneth y'n 14ves kansblydhen. Mater chyf an gwariow ma yw kryjyans kristyon: yma themow dhiworth an Bibel hag a'n henhwedhlow kryjyansek a o kemmyn yn Europa y'n Oesow Kres. Y's gwariys onan pub dydh yn "plenys an gwari" rownd hag o igor dhe'n ayr.

Aswonnvos an Ordinale re besya bys yn termyn Kernewek Diwedhes. William Jordan a dreylya Origo Mundi yn furv nowydh (Gwryans an Bys) y'n 17ves kansblydhen, ha'n antikwaris a Skol Lulynn a aswonni an gwariow ha gwitha aga mammskrifow. Yn 1859, Edwin Norris a dhyllas an Ordinale yn-dann an hanow The Ancient Cornish Drama, warbarth gans Sowsnekheans ha gramasek Kernewek.

Origo Mundi

[golegi | pennfenten]

Origo Mundi (an hanow Latin rag "Gwrians an Bys" po "Dallethvos an Bys") yw an Kynsa rann a'n Ordinale. Yma mater an gwari ow synsi ynno lies hwarvedhyans a'n Testament Koth, h.y.:

Passio Christi

[golegi | pennfenten]

Hanow an gwari a styr "Passhyon Krist" yn tiblans. Mater an gwari ma yw enebieth Yesu Krist ha Satnas, trial Yesu, ha'y dhugan ha mernans war an Grows. Y skrifas vershyon moy diwedhes a'n gwari avel Passhyon agan Arloedh.

Resurrectio Domini

[golegi | pennfenten]

Yma Resurrectio Domini ("Dasserghyans Agan Arloedh") a-dro dhe dhasvywnans Yesu.

Peswara gwari?

[golegi | pennfenten]

A-dhiwedhar Dr Ken George ha Keith Syed re brofyas yth esa unnweyth unn peswara gwari yn kever oberow Yesu pan ova flogh. (An Gannas, mis-Hedra 2005)

An tekst kowal

[golegi | pennfenten]

Kampoellans

[golegi | pennfenten]
Porth Kernow – Tre rag folennow ha klassys Wikipedya a-dro dhe Gernow.