Jowanet Ark
Jowanet Ark (Frynkek: Jeanne d'Arc, Sowsnek: Joan of Arc; c. 1412 – 30 Me 1431), omhenwys "Jowan an Vaghteth" ("Jehanne la Pucelle" yn Frynkek a'n 15ves kansvledhen) hag yw leshenwys "An Vaghteth a Orléans" (Frynkek: La Pucelle d'Orléans), yw goroures a Bow Frynk drefen hy rann dres an agwedh Lancaster a'n Vresel Kansvledhen. Sanses yw hi y'n Eglos Katholik Romanek.
Jowanet a veu genys dhe deylu a werinoryon yn Domrémy y'n Vosges yn Pow Frynk north-est. Yn 1428, hi a viajyas dhe Vaucouleurs ha pysi dhe vos kemerys dhe weles an myghtern, Charles VII a Bow Frynk. Hi a leveris y hwrug hi degemeres gwelesigethow a arghel Mighal, Sen Margaret ha Sen Catherine ow terivas y kodh dhedhi skoodhya Charles ha daskavos Frynk a rewl sowsnek.
Hi a waynyas lies trygh breselek ha dos ha bos a vri. An tryghow ma a sordyas spyrys an Frynkyon hag eshe viktori finek an Frynkyon orth Castillon yn 1453. Mes, kyns hemma, yn 1430, hi a veu dalghennys gans soudoryon a Vurgoyn hag i a ros Jowanet dh'y eskerens sowsnek. Yth esa trial ledys gans epskop a-barth an sowson, Pierre Cauchon, hag an kuhudhans a veu erysi. An epskop a leveris hi dhe vos kablus hag i a's leskas orth an peul an 30 a vis Me 1431, 19 hy bloodh.
Yn 1456, lys gorhwithrek res kummyas gans Pab Callixtus III a hwithras an trial ha deklarya y feu nemmys gans toll ha kammgemeryansow. Ervirans an trial a veu dileys. Y hwelir Jowanet avel merther a-dhia hy mernans. Wosa an Domhwelans Frynkek hi a dheuth ha bos arwodh kenedhlek a Bow Frynk. Kanonysys veu hi yn 1920. Hwath yth yw Jowanet Ark den meurgerys yn lien, art hag ilow.
Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |