Hyns-horn Hellys
Hyns-horn ertach 4 tros-hys 81⁄2 meusva (1,435mm) yn Kernow yw an Hyns-horn Hellys. Yma kowethas an Hyns-horn Hellys owth assaya dasdhrehevel ha gwitha kemmys a'n linen HWB gwreydhek dell vo possybyl yntra Nansigolen ha Bal Walter Trout yn arenebedh Hellys.
Istori
[golegi | pennfenten]8.5 mildir (13.7km) o an linen wreydhek hag o an sottha skorr hyns-horn y'n Ruvaneth Unys. Byldyes veu rag junya Hellys ha Kernow soth-west gans an penn-hyns-horn. Ygerys veu yn 1887 hag yth eth rann Hyns-horn an West Bras yn 1898, owth oberi avel an Skorr Hellys bys 1962 rag trethysi ha 1964 rag gwara pan dhegeas.
Yth o linen wara dre vras, mes y kemeras havysi keffrys.
Gwithans
[golegi | pennfenten]Yth esa tybyans dhe eyl-ygeri an linen yn 1994, mes arhwithrys veu an hyns gans sodhogyon Kledhrennow Bretennek (BR) a dhewisis nag o possybyl an eyl-ygerans awos pygemmys ober o res dh'y wul. Yn 2002, bagas a vodhogyon a wrug Kowethas Gwitha an Hyns-horn Hellys (Sowsnek: Helston Railway Preservation Society) a dhallathas klerya an lasneth ha losowedh yn 2005.
An hyns-horn a eyl-ygeris rag trethysi mis Kevardhu 2011 hag erbyn mis Gwynngala 2012 yth esa nebes mildir (1.6km) a gledhrennow devnydhyadow dhyworth Prospidnick dhe Worta Truthall.
Yn 2016, y feu res kummyas-tewlel rag ystynn an kledhrennow ha drehevel kay nowydh ha lerghow-gwitha dhe Brospidnick, ha dhe eyl-vyldya an gorta dhe Druthall.
An linen
[golegi | pennfenten]- Nansigolen - tyller nowydh profyes.
- Bargen tir Trevranow - penn nowydh an linen gans gwel-parkya poblek.
- Gorta Prospidnick - kay servadow.
- Gorsav Trevranow - deges. Kyn-ven an linen.
- Gorta Truthall - Eyl-ygerys 2017 yn gis HWB.
- Hellys (Bal Walter Trout) - Yth yw ragwelys yth eyl-ygerir an hyns-horn dhe dyller servadow awos bos tyller gorsav Hellys gwreydhek war dir privedh.