Gadoliniom
Ensampel a | Elven gymyk |
---|---|
Furvell gymyk | Gd |
Dydhyas diskudhans | 1880 |
Niver atomek | 64 |
Elektronegedhegedh | 1.2 |
Rann a | lanthanid, period 6 |
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia |
Elven gemyk ew gadoliniom, niver 64 e'n Vosen Beriodek. Y arwodh gemyk ew Gd. Onan a'n elvednow dor-tanow, po lanthanid ew gadoliniom. An hanow a enor Johan Gadolin (1760-1852) kemygydh swedek. Ev a studhyas an kensa moon dor-tanow, henwys gadolinit lebmyn, dhort Ytterby, Sweden.
Nag ew gadoliniom dhe les an korf denel. En gwir, nebes gwenonek ew holanow hedeudh gadoliniom. Usys ew gadoliniom e'n teknek medhegel, radyografyeth nywtron.
Diskudhys veu gadoliniom gen Charles Galissard de Marignac en Jeneva, Pow Swiss en 1880. Askorrys ew a-dro dhe 400 tonnas an vledhen. Usys ew kesolkenyow ow komprehendya gadoliniom dhe wul kessradnow elektronek, pekara pednow rekordya rag jynnow gwydhyow ha jynnow amontya ha rekordys derivadow tednvenek. Awos y vos ow sugna nywtrons, usys ew gadoliniom-157 en dasoberoryon nuklerek (trihankweyth moy nerthek ew gadoliniom ages boron rag sugna nywtrons). Kemyskys ew 5% gadoliniom dhe'n uraniom oksid.
Poos atomek gadoliniom ew 157.25. Y boynt teudhi ew 1313°C ha'y boynt bryjyon ew 3170°C. Y dhosedh ew 7.9kg an liter. Olkan medhel spladn arhansek ew gen seyth isotop naturel.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
Moon gadoliniom, monazit
-
Charles Galissard de Marignac
-
Johan Gadolin
-
Jynn radyografyeth nywtron
-
Pednow tednvenek jynn amontya
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.