Jump to content

Berylliom

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Ensampel a Elven gymyk, polter helosk, stoff sempel, lithophile Edit this on Wikidata
Klass alkan Edit this on Wikidata
Furvell gymyk Be edit this on wikidata
Dydhyas diskudhans 1798 Edit this on Wikidata
Niver atomekEdit this on Wikidata
Aray an elektrons 1s² 2s², [He] 2s² Edit this on Wikidata
ElektronegedhegedhEdit this on Wikidata
Studh oksidyansEdit this on Wikidata
Rann a bagas 2, period 2 Edit this on Wikidata
Commons page Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gemyk ew berylliom, niver 4 e'n Vosen Beriodek. An hanow a dheu dhort an ger Greka beryllo, rag an moon beryl. An hanow kensa profys rag an elven o glucinium drefen bos dhe ev gesstoffow hweg. Y arwodh gemyk ew Be.

Askorrys ew berylliom en tardhow ughnovaow. Askorrys ew berylliom-10 radyoweythresek en ayrgylgh an Norvys pan wra dewydnow kosmik effeythi atomow oksyjen. Ema dh'y vyns varyes dres an bledhednyow, etho usys ew hebma en hwythennow ayr en rewlivow rag musura gwrians an Howl e'n termyn ew passyes. Nag uji berylliom dhe les dhe'n korf denel, en gwir, peryllus ew y bolter po mog. An re ma a wra kawsya dises henwys berylliosis en Sowsnek.

Pur gerys da dre bub radn a istori ew monow berylliom, beryl ha gwerem. En despit dhe hebma, an den kensa dhe enyshe beryliom en kemyk o Friedrich Wöhler en 1828 en Berlin. Usys veu berylliom rag deskudha an nywtron gen James Chadwick en 1932. Na wra berylliom sugna nywtrons, etho usys ew e'n diwysyans nuklerek, hag en arvow nuklerek.

Askorrys ew berylliom rag usya e'n diwysyansow toulys, hag avel fenestri en jynnow dewynnow-x. Gwres ew gweder-mires an Pellweler Efanvos James Webb gen berylliom.

En 1990 e hwarva tardh en gweythva lu Russi en Ust'-Kamenogorsk ryb an or gen China. Effeythys dres 120,000 gen kloud a vog berylliom oksid .

Olkan gwydn-arghansek medhel ew berylliom. Y boos atomek ew 9.01, y boynt teudhi 1278°C ha'y boynt bryjyon 2970°C. Y dhosedh ew 1.8kg an liter.

Ema dh dhielvennans a isotopow oksyjen prevyes an Romanas dhe gavos gwerebmow dhort Ostri, ken teuth nebes anedha dhort mar bell avel Pakistan. An meterneth Mogul en Eynda a gavas aga gwerebmow dhort Amerika Soth, dell hevel dre wikoryon spaynek.

Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.