Thaliom
![]() | |
![]() | |
Ensampel a |
Elven gymyk, chalcophile element ![]() |
---|---|
Klass |
alkan wosa-tremenyans ![]() |
Furvell gymyk |
Tl ![]() |
Dydhyas diskudhans |
1861 ![]() |
Niver atomek |
81 ![]() |
Elektronegedhegedh |
1.62 ![]() |
Rann a |
period 6, elven bagas 13 ![]() |
![]() |
Elven gemyk ew thaliom, niver 81 e'n Vosen Beriodek. Y arwodh gemyk ew Tl, dhort an ger Greka thallos, ow styrya barren las. Nag eus radn vewoniethel dhe ev. Olkan poos gwenonek ew thaliom, hag a greun e'n korf dres termyn, en arbednek e'n lonethi ha kolon. En despit dhe vos gwenonek, usys o thaliom rag bledhydnyow en medhegel rag kawsya kelli gols. Agatha Christie a skrifas a-dro dhe bosna thaliom en hy lever The Pale Horse. Usys veu thaliom gen governans Irak rag ladha erbynoryon e'n 1980ow ha 1990ow..
Diskudhys veu thaliom gen William Crookes (1832-1919) en Loundres en 1861 pan welas lin gwyrdh en spektrum trenken sulfurik avlan. Ev a aswonnas bos elven nowydh ena, hag ev a brovyas an hanow thaliom, drefen bos liw y brov flabm avel skyllen. An nessa bledhen Claude-Auguste Lamy (1820-1878) a wrug hwithrans manylys en Lille, Frynk, hag enyshe an olkan. Woja dadhel hir, ervirys veu dhe enora an dhew dhiskudher. Diskudhys veu moon thaliom, ha henwys veu crookesit yn 1867.
Usys ew thaliom rag gul gweder arbednek, kellow fototredanek ha sensellow isrudh.
Poos atomek thalliom ew 204.38, y boynt teudhi ew 304°C ha'y boynt bryjyon ew 1457°C. Y dhosedh ew 11.9kg an liter. Olkan medhel gwydn-arhansek ew.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
An moon crookesit
-
Syr William Crookes
-
Claude-Auguste Lamy
-
Agatha Christie
-
Sensell isrudh
-
Saddam Hussein, Lewydh Irak ynter 1979 ha 2003.
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.