Reggae

	Bob Marley
Ensampel a	eghen a ilewydh
Klass	ilewydh Jamayka
Gwlas	Jameka
Dalleth/Fondya	1961
	Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Reggae yw eghen a ilewydh a dheuth a Jamayka y'n 1960ow diwedhes. Usys yw an term ynwedh dhe gampolla ilewydh gerysda arnowydh Jamayka ha'y diaspora. Sengel gans Toots and the Maytals, "Do the Reggay" yn 1968 o an gan gynsa dhe usya an ger "reggae", ow henwel an eghen ha'y gomendya dhe bobel an bys. Rag bos kewar yn tien, reggae yw eghen a ilewydh delenwys gans mento hengovek, jazz amerikanek ha 'resyas ha hireth' (rhythm and blues), hag esblegys dhyworth an eghennow kyns a ska ha rocksteady.

Dell yw usys, testennow reggae yw nowodhow, kyhwedhlow ha kampollow politek. Aswonnys yw yn es drefen an gorthboynt ynter isbols an gitar faborden ha'n tabour, ha'n rann resyas dreusakenek. An ilow a'n jeves chops rewlys war an dreusaken (gelwys "skank”) gwariys gans gitarydh resyas. An tabour faborden a skwatt war an nessa ha peswora pols y'n barr (gelwys an “drop”). Dalleth reggae o yn ska ha rocksteady, ha dhyworth an diwettha reggae a gavas devnydh an gitar faborden avel daffar frappyans.

Yma kevren ogas yntra reggae ha Rastafari, kryjyans Afrokresek a dhisplegyas yn Jamayka y'n 1930ow, ow skoodhya Pan-Afrikanieth. Wosa devedhyans reggae, Rastafarieth ynwedh a dheuth moy gerysda yn ollvysel. Kemmyn yw kanoryon reggae dhe usya Sowsnek Jamayka po rannyeth Jamayja yn aga hanow, gans niver a eryow/themow dhyworth Rastafari, kepar ha Babylon, sinsemilla/ganja (kanabys yw sakrys dhe holyoryon an kryjyans), Jah (Duw) ha kethneth. Byttegyns, kenys yw reggae yn lies yeth, ow komprehendya Kembrek (Geraint Jarman ha'n Cynganeddwyr), Iwerdhonek (Breag), Rewenysek (Hjálmar) ha Kernewek (Bagas Degol).

Erbynn hedhyw yma lies versyon a reggae, ow komprehendya:

Reggae Roots - gwrys meurgerys gans artydhyon kepar ha Bob Marley and the Wailers ha Peter Tosh, an geryow a gampoll tybyansow Rastafari a 'Dhehweles dhe Afrika', komparya kethneth ha trevesigoleth dhe gethneth biblek yn Babylon, ha kryjans yn unn Duw (Jah) diskwedhys yn person Emperour Haile Selassie a Ethiopi.
Dub - eghen a reggae a wra devnydh a eylkemyska darnow a ganow erel gans moy a boslev war an gitar faborden ha tabour. Sly ha Robbie, Mikey Dread hag Augustus Pablo o posek y'n eghen ma.
Rokk karoryon/Lover's Rock - an kanow a gampoll kerensa. Y teuth an eghen ma dhyworth Loundres y'n 1970ow gans artydhyon kepar ha Janet Kay.
Hip Hop - toasting, hemm yw kewsel dres an ilow veu devisys gans DJow yn Jamayka y'n 1950ow. Pan eth DJ a Jamayka (Kool Herc) dhe Evrek Nowydh y'n 1960ow diwedhes, hemm a ledyas dhe dhisplegyans hip hop gans Amerikanyon.
Dancehall - displegys gans artydhyon kepar ha Yellowman hag erel. An geryow o pur reydhek ha freydhek. Raggamuffin o versyon elektronek a'n eghen ma.
Reggaeton - yw versyon o reggae a gemyskas reggae hengovek hag ilewydh Latin-Amerikanek.

An bagas sowsnek, UB40
Toots and the Maytals
Sly Dunbar a Sly ha Robbie
Yellowman
Kool Herc
Geraint Jarman

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.