Poloniom
![]() | |
Ensampel a |
Elven gymyk ![]() |
---|---|
Klass |
alkan wosa-tremenyans, bagas 16 ![]() |
Furvell gymyk |
Po ![]() |
Dydhyas diskudhans |
1898 ![]() |
Niver atomek |
84 ![]() |
Elektronegedhegedh |
2 ![]() |
Rann a |
period 6, bagas 16 ![]() |
![]() |
Elven gemyk ew poloniom, niver 84 e'n Vosen Beriodek. An hanow a dheu dhort an wlas, Poloni, gwlas deythyek Marie Curie, an kensa dhe enyshe an elven. Y arwodh gemyk ew Po.
Nag eus dhe boloniom radn vewoniethel, ha nag ew kevys en-mes a arbrovjiow hwithrans. Pur radyoweythresek ew (ow rei perthyglow α en-mes).
Diskudhys veu poloniom en 1898 en Paris gen Marie ha Pierre Curie. Anjei a wrug tedna poloniom dhort moon uraniom, pygvoon (pitchblende). Usys ew avel pednfenten tobmder rag lorenow efanvos (kebmys ha 520kj an our).
Poos atomek poloniom ew 209, y boynt teudhi ew 254°C ha'y boynt bryjyon ew 962°C. Y dhosedh ew 9.3kg an liter. Poloniom-209 ew an isotop gen an hanter-bewnans hirra, 102 bledhen. Hanter-olkan loos-arhansek dasoberus ew. Onan a'n elvednow moyha peryllus ew poloniom. An myns marwel ew 7 pikogramm (7 X 10-12 gramm). Trilvilgweyth moy peryllus ages hidrojen cyanid ew poloniom etho. Usys veu poloniom-210 dhe ladha Alexander Litvinenko en Loundres, aspias a Russi neb a wrug forsakya an FSB rag MI5.
Mirva
[golegi | pennfenten]-
Marie Curie
-
Pygvoon
-
Loren efanvos
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.