Jump to content

Mosk Meur Gaza

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Mosk Meur Gaza
Sort mosk Edit this on Wikidata
Fondys 5 century Edit this on Wikidata
Doronieth
Tyller Al-Daraj Edit this on Wikidata
Konteth Gaza Edit this on Wikidata
Gwlas Palestin Edit this on Wikidata
Arenebedh 1,800 m² Edit this on Wikidata
Kesordnogyon 31.504°N 34.4644°E Edit this on Wikidata
Map
Gis pensernethel pennserneth islamek, Mamluk architecture, Norman architecture Edit this on Wikidata
Kryjyans/Hanwans Islam Edit this on Wikidata
Devnydh kurkar Edit this on Wikidata

Mosk Meur Gaza (Arabek جامع غزة الكبير, Jāmaʿ Ghazza al-Kabīr), aswonys avel Mosk Meur Omari maga ta, yw an mosk moyha ha kottha y'n Skethen Gaza, desedhys yn cita goth Gaza, ryb an varghas owr yn Stret Omar Mukhtar.

Istori

[golegi | pennfenten]

Gwreydh Fylystyn

[golegi | pennfenten]
Skeusen a ravyans menorah, 1873

Herwydh hwedhel hengovek, an mosk a sev war dhesedhans tempel Fylystyn drehevys dhe enora Dagon, duw frothuster. Y'n Bibel Samson a dennas an tempel dhe'n dor yn lyver Breusysi. Wosa henna, y feu drehevys tempel dhe enora Marnas, duw an glaw ha greun. Herwydh henhwedhel leel, ynkleudhys yw Samson yn-dann an mosk.

Eglos Vesontin

[golegi | pennfenten]

Eglos veur Besontin a veu drehevys gans Emperes Aelia Eudocia yn 406 OK.

Mosk Moslem a-varr

[golegi | pennfenten]
Kort, rosvaow ha tourik an mosk, 19ves kanvledhen dhiwedhes
Talenep West an Mosk Meur ow tiskwedhes gis pennsernethel an Growsgasoryon ha distruyans an mosk wosa tanbellena Bretennek yn 1917

Gwrys veu an eglos Vesontin dhe vos mosk y'n 7ves kansvledhen gans pennhembrynkysi Omar ibn al-Khattab y'n Oos Rashidun. Hanow aral dhe'n mosk yw "al-Omari", dhe enora Omar ibn al-Khattab neb o caliph (rewlyas) dres trygh Palesteyn gans an Moslemyon. Yn 985 OK, y'n Oos Abbasid, doronydh arabek, al-Muqaddasi a skrifas dell o an Mosk Meur pur deg. 5ves a vis Kevardhu, 1033, tour an mosk a godhas drefenn dorgrys.

Eglos An Growsgasoryon

[golegi | pennfenten]

Yn 1149 an Growsgasoryon a dhrehevis eglos veur herwydh gorhemmyn Baldwin III a Jerusalem. Yn 1187 Saladin ha'n Ayyubidow a sesyas Gaza dhyworth an Growsgasoryon ha distrui an eglos.

Mosk Mamluk

[golegi | pennfenten]

Y'n 13ves kansvledhen dasdrehevys veu an mosk, mes yn 1260 y feu distruys gans an Mongols. Y feu dasdrehevys arta, mes distruys veu gans dorgrys aral yn 1294.

An Mamluks a'y dhasdrehevis arta erbynn 1340. Yn 1355 an doronydh arabek a vri, Ibn Battuta, a'y vysytyas ha skrifa y vos 'drehevys yn ta', ha'y vos 'mosk dy'Gwener teg'.

Oos Ottoman

[golegi | pennfenten]

Asteverys an mosk y'n 16ves kansvledhen. Shyndys veu an mosk yn feur gans luyow Keffresys yn Bresel Kynsa an Bys yn 1917.

Golok a'n mosk y'n 20ves kansvledhen a-varr, kyns y asteveryans

Oos Bretennek

[golegi | pennfenten]

Yn-dann dyghtyans mer Gaza, Said al-Shawa, astiverys veu an mosk gans an Kussul Moslem Gorughel yn 1926-1927.

Wosa 1948

[golegi | pennfenten]
An mosk y'n 1950ow po 1960ow

Yn Batel Gaza yntra skoodhyansow Hamas ha Fatah, ledhys veu imam (pronter) pro-Hamas an mosk, Mohammed al-Rafati, gans gonoryon Fatah 12ves a vis Metheven 2007.

Korf kresek an mosk, ow mires orth an West, wosa an tanbellenans Bretennek yn 1917.