Mamba du

Mamba du
Mamba du (Dendroaspis polyepsi)
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:	Animalia
Fylum:	Chordata
Klass:	Reptilia
Urdh:	Squamata
Is-urdh:	Serpentes
Teylu:	Elapidae
Kinda:	Dendroaspis
Hanow dewhenwek
Dendroaspis polylepis Günther, 1864
Gwrandrans an mamba du (ranndir gell = ansertan)

An mamba du (Dendroaspis polylepis) yw esel a'n teylu Elapidae a serf. Ev yw an nessa moyha sarf gwenonek y'n bys. Mamba du tevesik a yll tevi kemmys ha 4.3 meter yn y hys. Nyns yw kroghen du dhe'n mamba du, an hanow a dheu dhyworth liw to y anow.

An mamba du a drig yn Afrika soth hag est. Kevys yns i mar bell dhe'n north hag Eritrea, ha mar bell dhe'n west hag Namibi. Aswonnys yw a-dreus an bys rag y wenon peryllus. Pur uskis yw (tooth kemmys ha 12 mildir an our) ha da yw orth yskynna. Y hys bewnans yw 10-11 bledhen.

Bewva

Da yw gans mambas du breow karnek, savanna gwydhyel ha gwedhegi gans meyn ha gwydh kodhys rag harber. Kevys yns i yn gwydh kow ha tommennow termitow. Mar nag yw an mamba du ankresyes, ev a dhehweles dhe'n keth fow hys y vewnans.

Preydh

Mambas du a dheber bronnviles munys kepar ha kramviles ha gwiweres, ha treweythyow ydhyn. I a vrath unweyth po diwweyth hag ena gortos dhe'n preydh palsa ha merwel. Ena i a's deber.

Predhoryon

Serf a's teves lies preydhyer. Re anedha yw ydhyn preydh (kepar ha sarferes), krokodiles, mongooses, monitors, owrgeun ha tus. Ni a's ladh drefen bos own dhyn drefen aga gwenon. Oyow serf yw dybrys gans skolldhebroryon.

Omdhegyans

Gohelus hag ownus yns i ha ny wrons bratha marnas yns i godrosys. Mars yw an mamba godrosys, ev a dhehev y benn, ygeri y anow, efani y gugol, flykkya y daves ha tythya. Y vrathow yw uskis, ha ev a vrath liesgweyth. Y wenon a yll bos marwel dhyn. Da yw gans an mamba du omhowla. Hevelep dhe lies sarf aral, i a us aga dewlagas dhe helerghi gwayansow, ha mars yw an gwayans uskis, i a vrath. I a 'wel' gans aga thavosow gans kuntel perthyglow ayr war organ y'n ganow. Nyns eus skovarnow dhedha, mes i a yll helerghi krenansow y'n tir.

Gwenon

Brath mamba du yw lowr dhe ladha lies den tevesik, hag a gemmer 30 mynysen dhe 2 our rag ladha. Anhevelep dhe'n brassa rann a serf, yma gwenon lowr dhe'n mamba dhe vratha liesgweyth yn spys berr. An mamba a wra omsettya penn an preydh mars yw possybyl rag ladha yn essa. Rag an reson ma, an mamba a yll omsevel dhe ughelder a veter.

Parya

Wosa parya, an gorreydh ha benenreydh a dhehwel tre. Wosa deu vis po tri, an venenreydh a dhedhow 6-17 oy, hag a wra gori yn 2-3 mis. Ny wra mambas kesvewa marnas parya. Ny wrons maga aga yonkers. Pan wra an venenreydh gori hy oyow, hi a's re yn tyller salow ha's gasa. Res yw an serf yowynk omdhifresya dhyworth dinythyans. I a worta y'n oy rag 2-3 mis, hag ena terri dre'n blesken oy gans 'dans oy'. I a's teves gwagren wenon seulabrys.

• 

  Mamba du ow bratha

• 

  Yonker (2m) yn gwedhen

• 

  Dew worreydh owth omladha

• 

  Mamba du ow tybri