Lytheren

Leveryans: Lytheren

Folen pryntys a dhiskwedh abecedaris, fontys ha brasteryow dyffrans. An huni ma yw a 1728

Yn yethow hag a us abecedari, rag ensampel Kernewek, pub arwodh y'n abecedari yw lytheren. Lytherennow a wra representya sonyow pan yw an yeth kewsys.

Ny us nebes yethow lytherennow dhe skrifa: Chinek, rag ensampel, a us "ideogrammow".

Ni a us lytherennow dhe wul geryow. Yn nebes yethow, rag ensampel Spaynek, yma unn lytheren rag unn son (po unn phoneme, rann lyha a gows). Hemm yw es y redya.

In yethow erel, rag ensampel Sowsnek, yma treweythyow lytherennow dyffrans rag an keth son (k ha q, rag ensampel) po unn lytheren rag sonyow dyffrans yn geryow dyffrans (r.e. c yn 'city' ha c yn 'cake'). Hemm yw kales y redya gans dyskoryon.

Ottomma nebes ensamplow:

Spaynek: feliz - 5 lytheren ha 5 son

Sowsnek: happy - 5 lytheren ha 4 son

Yn Sowsnek an "a" yn "happy" yw usys rag tri son:

1. a = /æ/ (pad)
2. a = /ɑ/ (bar)
3. a = /Ej/ (cake)

Yn Spaynek "a" yw usys rag unn son:

1. a = /a/ (gato)

Kernewek, Frynkek, Sowsnek ha lies yeth aral a us an abecedari latinek dhe skrifa. Y'n abecedari ma, yn fenowgh yma diw lytheren dyffrans rag unn son. Rag ensampel, "A" hag "a". Yn abecedaris erel, rag ensampel y'n lytherennow kyrillek, yma saw unn lyther rag son (marnas yn Kyrillek dornskrifys hag yw dyffrans).

Lytherennow latinek: D d

Lytherennow Kyrillek: Д д

Eghennow lytherennow

Abecedari dorn amerikanek, ensampel a lytherennow in dornlytherenna.

Ensamplow

Yma a-dro dhe 26 abecedari. Arabek, kyrillek ha romanek yw usys an moyha.

Abecedari assamek:অ, আ, ই, ঈ, উ, ঊ, ঋ, এ, ঐ, ও, ঔ, ক, খ, গ, ঘ, ঙ, চ, ছ, জ, ঝ, ঞ, ট, ঠ, ড, ঢ, ণ, ত, থ, দ, ধ, ন, প, ফ, ব, ভ, ম, য, ৰ, ল, ৱ, শ, ষ, স, হ, ড়, ঢ়, য়, ৎ, ং, ঃ, ঁ

Abecedari arabek (dyghow dhe gledh): ﺍ, ﺏ, ﺕ, ﺙ, ﺝ, ﺡ, ﺥ, ﺩ, ﺫ, ﺭ, ﺯ, ﺱ, ﺵ, ﺹ, ﺽ, ﻁ, ﻅ, ﻉ, ﻍ, ﻑ, ﻕ, ﻙ, ﻝ, ﻡ, ﻥ, هـ, ﻭ, ﻱ.

Abecedari armenek: Ա, Բ, Գ, Դ, Ե, Զ, Է, Ը, Թ, Ժ, Ի, Լ, Խ, Ծ, Կ, Հ, Ձ, Ղ, Ճ, Մ, Յ, Ն, Շ, Ո, Չ, Պ, Ջ, Ռ, Ս, Վ, Տ, Ր, Ց, Ւ, Փ, Ք, Օ, Ֆ.

Abecedari syriek: (dyghow dhe gledh) ܐ, ܒ, ܓ, ܕ, ܗ, ܘ, ܙ, ܚ, ܛ, ܝ, ܟܟ, ܠ, ܡܡ, ܢܢ, ܣ, ܥ, ܦ, ܨ, ܩ, ܪ, ܫ, ܬ.

Abecedari kyrillek: А, Б, В, Г, Д, Е, Ж, З, И, І, К, Л, М, Н, О, П, Р, С, Т, У, Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ, Ъ, Ы, Ь, Ю, Я.

Abecedari grushek: ა, ბ, გ, დ, ე, ვ, ზ, თ, ი, კ, ლ, მ, ნ, ო, პ, ჟ, რ, ს, ტ, უ, ფ, ქ, ღ, ყ, შ, ჩ, ც, ძ, წ, ჭ, ხ, ჯ, ჰ

Abecedari grek: Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ, Μ, Ν, Ξ, Ο, Π, Ρ, Σ, Τ, Υ, Φ, Χ, Ψ, Ω.

Abecedari ebbrow: (dyghow dhe gledh) א, ב, ג, ד, ה, ו, ז, ח, ט, י, כ, ל, מ, נ, ס, ע, פ, צ, ק, ר, ש, ת.

Abecedari latinek: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z.

Kylghow gans abecedaris grek, kyrillek ha latinek. I a wra ranna lies lytheren.

Hangul: ㄱ ㄲ ㄴ ㄷ ㄸ ㄹ ㅁ ㅂ ㅃ ㅅ ㅆ ㅇ ㅈ ㅉ ㅊ ㅋ ㅌ ㅍ ㅎ ㅏ ㅐ ㅑ ㅒ ㅓ ㅔ ㅕ ㅖ ㅗ ㅘ ㅙ ㅚ ㅛ ㅜ ㅝ ㅞ ㅟ ㅠ ㅡ ㅢ ㅣ

Bopomofo: ㄅ ㄆ ㄇ ㄈ ㄉ ㄊ ㄋ ㄌ ㄍ ㄎ ㄏ ㄐ ㄑ ㄒ ㄓ ㄔ ㄕ ㄖ ㄗ ㄘ ㄙ ㄚ ㄛ ㄜ ㄝ ㄞ ㄟ ㄠ ㄡ ㄢ ㄣ ㄤ ㄥ ㄦ ㄧ ㄨ ㄩ ㄭ

Ogam:   ᚁ ᚂ ᚃ ᚄ ᚅ ᚆ ᚇ ᚈ ᚉ ᚊ ᚋ ᚌ ᚍ ᚎ ᚏ ᚐ ᚑ ᚒ ᚓ ᚔ ᚕ ᚖ ᚗ ᚘ ᚙ ᚚ ᚛ ᚜

Ethiopek ሀ ለ ሐ መ ሠ ረ ሰ ቀ በ ተ ኀ ነ አ ከ ወ ዐ ዘ የ ደ ገ ጠ ጰ ጸ ፀ ፈ ፐ

Tifinagh (abecedari Amazigh) : ⴰ, ⴱ, ⵛ, ⴷ, ⴹ, ⴻ, ⴼ, ⴳ, ⴳⵯ, ⵀ, ⵃ, ⵉ, ⵊ, ⴽ, ⴽⵯ, ⵍ, ⵎ, ⵏ, ⵓ, ⵄ, ⵖ, ⵅ, ⵇ, ⵔ, ⵕ, ⵙ, ⵚ, ⵜ, ⵟ, ⵡ, ⵢ, ⵣ, ⵥ.

Abecedari Sonyeth Keswlasek - usys dhe representya leveryans poran

Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.