Gweles an bennfenten rag Kober

{{Taklow| fetchwikidata=ALL | suppressfields= * | image2 = Cu-TableImage.svg }}

'''Kober''' yw [[elven gymyk]] gans an arwoeh '''Cu''' ha'n niver atomek 29. Yma hanow an alkan rudhik ow talleth y'n geryow [[Latin]] ''aes Cyprium'' (alkan [[Kobros]]) ha'y wosa ''cuprum''. Essensek yw dhe bub eghen. Yma moy ages 10 ensaym hag a's teves edhom a gober. Byttegens gwenonek yw kober mar dhybrys re anedha. Kawsys yw [[kleves]] Wilson ha kleves Menke gans anallos an korf dhe dhyghtya kober. Y'n kynsa kober a wra kreuni y'n ympynnyans, ha'n aral yw kudyn genynnek hag a wra kawsya fowt kober y'n korf, ledya dhe vernans avel fleghik.

Devnydh a gober yw gwrys rag furvya [[brons]]. Aswonnys veu kober dhyworth nans yw 10,000 bledhen. Yn mythow hag alkymygieth, kober yw kevrennys dhe'n dhywes [[Gwener (dywes)|Gwener]]. Balieth kober a veu diwysyans posek yn [[Kernow]] ha [[Dewnans]] bys an [[20ves kansblydhen]]. Es y dhyghtya ha mortholya yw. An chif moon yw malakit gwer (kober karbonat, Cu<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>(OH)<sub>2</sub>). Orth dreylya, yma kober ow furvya kroghen gwer, ''verdigris'' po ken kober. Erbynn 1860 trev Abertawe yn [[Kembra]] a wre dyghtya 90% a gober an bys dhyworth moom a Gernow hag Enys Mon. Hedhyw, askorrys yw kober dhyworth monow a [[Chile]], [[Indonesi]], an [[Statys Unys]], [[Ostrali]] ha [[Kanada]], a-dro dhe 17 milvil tonnas an vledhen.

Usys yw kober dhe wul daffar tredanel, tohow ha pibellow dowr, ha kesalkenyow. Kemyskans a gober ha [[nikel]], kupronikel, yw alkan bathow mona.

Poos atomek kober yw 63.55, y boynt teudhi yw 1084°C ha'y boynt bryjyon yw 2567°C. Y dhosedh yw 9.0kg an liter.

==Mirva==
<gallery class="center" widths="175px" heights="150px">
Restren: Malachit_hg.jpg |skeusennik|An moon malakit
Restren: Copper_-_world_production_trend.svg |skeusennik|Askorrans ollvysel kober
Restren: Chino_copper_mine.jpg |skeusennik|Bal Chino y'n Statys Unys
Restren: Old_and_New_Cook%27s_Kitchen_Shafts_-_geograph.org.uk_-_357053.jpg |skeusennik|Bal Crofty Soth a dhallathas avel bal kober
Restren: Assorted_bronze_castings.JPG |skeusennik|Towlow brons Keltek a Wlas an Hav
Restren: %27Twin_and_Earth%27_electrical_cable._BS_6004,_6mm².jpg |skeusennik|Gwiver kober
Restren: Statue-of-liberty_tysto.jpg |skeusennik|''Statue of Liberty'' yn Evrok Nowydh, ow tiskwedha ''verdigris'' po ken kober
Restren: Paris_8e_-_église_de_la_Madeleine_vue_de_la_tour_Eiffel.JPG |skeusennik|To eglos yn [[Paris]] gwrys a gober
</gallery>

[[Klass:Elvennow kymyk]]
[[Klass:Dororieth]]