Kesunyans Keltek
Kowethyans pan-Geltek yw an Kesunyans Keltek, fondyes yn 1961, gans an amkan a skoodhya honanieth ha gonisogeth geltek arnowydh yn Iwerdhon, Alban, Kembra, Breten Vyghan, Kernow hag Enys Manow - gelwys an kenedhlow keltek. Ev a worr poslev arbennik war skoodhya an yethow keltek a'n kenedhlow na. Ynwedh ev a gomend honan-governans y'n kenedhlow keltek rag pub kenedhel bos anserghek yn y ewnder y honan. Kowethyans anwovernansel (NGO) warrantys gans gre kussulyans dhe'n Kenedhlow Unys.
Amkanow
[golegi | pennfenten]An Kesunyans Keltek a'n jeves an amkanow ma:
"Skoodhya kesoberyans yntra tus geltek." "Displegya omwodhvos a'n kowethyans arbennik hag unnveredh yntredha." "Argemmynna agan strifow ha kowlwriansow yn gwlasow tramor." "Kaskyrghes rag kowethas formel a genedhlow keltek wosa dew po moy anedha dhe dhrehedhes honan-governans." "Komendya an devnydh a asnodhow kenedhlek pub gwlas keltek rag les oll aga thus." Kuntelles kemmyn bledhynnyek an Kesunyans Keltek yn 1987 a leveris: "dell wrons dasleverel bos gans an Kesunyans Keltek gweythres komparek a-ji Keltia, h.y. dhe oberi rag restoryans agan yethow dhe savla hevyw, ha drehedhyans omrewl erbysek, gonisogethel ha politek rag mewghya treusvewans agan gwarheans dhe'n 21ns kansvledhen. An poslev war yethow agan hwegh kenedhel a'gan merk lemmyn avel kemenethow gonisogethel diblans, hag ytho avel kenedhlow diblans."
Istori
[golegi | pennfenten]Y tallethas an Kesunyans Keltek yn Esedhvos Kenedhlek Kembra, synsys yn Rhosllannerchrugog ogas dhe Wreksam yn Kembra north-est. Dew a'n fondyoryon o Gwynfor Evans ha J. E. Jones, lewydh ha skrifennyas-ollgemmyn an parti politek Plaid Cymru y'n termyn na. Menegys veu bern gans partiow albanek ha kenedhlogyoryon bretonek.
Skorrennow
[golegi | pennfenten]Yma skorren yn pub gwlas keltek, y'n Statys Unys, Pow Sows (Loundres) ha skorren kesgwlasek. Yn Sowsnek, usys yw hanow an wlas yn hy yeth keltek rag kampolla an skorrennow kenedhlek.
Dyllansow
[golegi | pennfenten]An Kesunyans Keltek a dhyllo lyver termyn pub tri mis, Carn, a dheriv nowodhow ow tochya materyow politek ha gonisogethel. Skrifys yw erthyglow y'n hwegh yeth keltek keffrys ha Sowsnek. Kudhlen an lyver termyn yw mappa a'n hwegh gwlas geltek nessa ha'ga henwyn yeth keltek rybdha. Y'n termyn usi passyes, y feu erthyglow yn Frynkek ynwedh. Rag lies bledhen, Carn a lavasi y vos an unnik dyllans ow komprehendya pubonan a'n hwegh yeth keltek.
Skorren amerikanek an Kesunyans Keltek (CLAB) a dhyllo hy lyver termyn hyn honan pub tri mis, Six Nations, One Soul. Y'n termyn usi passyes CLAB a dhyllas lyver termyn henwys Keltoi: A Pan-Celtic review. CLAB a dhyllas kalender pub bledhen gans art dhyworth eseli, devynnow ha pennow-bloodh. Dyllans a hedhis yn 2008.
Yn 1983 an Kesunyans Keltek a dhyllas lyver , For a Celtic Future, avel trubyt dhe Alan Heusaff, skrifennyas ollgemmyn an Kesunyans 1961-1984. Yn 1987 is-skrifennyas ollgemmyn an Kesunyans, Davyth Fear a restras kuntilow kevernyans a ilow rokk y'n yethow keltek henwys Keltia Rok. Apert war an gudhlen o argemmynow rag an Kesunyans ha lies kowethas an yethow keltek maga ta.
Eseli kyns a vri
[golegi | pennfenten]Yn-mysk eseli kyns hag a-lemmyn a vri a'n Kesunyans Keltek yma hembrenkysi Plaid Cymru Gwynfor Evans ha J. E. Jones, hembrenkysi Parti kenedhlek Alban Winnie Ewing, Robert McIntyre ha Rob Gibson, hembronker Sinn Féin Ruairí Ó Brádaigh, divresow bretonek Yann Fouéré hag Alan Heusaff, istorier ha skrifer Peter Berresford Ellis, skrifer Bernard Le Nail, ha dassergher Manowek Brian Stowell.
Awtour ha yether amerikanek Alexei Kondratiev o lewydh Skorren amerikanek an Kesunyans.
-
Gwynfor Evans
-
Ruairí Ó Brádaigh
-
Peter Berresford Ellis
Skrifenysi ollgemmyn an Kesunyans Keltek
[golegi | pennfenten]- Alan Heusaff†: (1961-1984), →
- J. Bernard Moffat: (1984-1988),
- Davyth Fear: (1988-1990), →
- Séamas Ó Coileáin†: (1990-1991),
- J. Bernard Moffat: (1991-2006),
- Rhisiart Tal-e-bot: (2006 - lemmyn.), →
Golegydhyon Carn (Fondyes 1973)
[golegi | pennfenten]- Frang MacThòmais: (1973-1974),
- Padraig Ó Snodaigh (1974-1977),
- Cathal Ó Luain: (1977-1981),
- Pedyr Pryor: (1981-1984),
- Pat Bridson: (1984 - lemmyn.), →