Hyns-horn Lostwydhyel ha Fowydh
Ygerys veu an Hyns-horn Lostwydhyel ha Fowydh yn 1869 avel hyns-horn geyj ledan a junyas an porth dhe Fowydh gans an Penn-Hyns-horn Kernow dhe Lostwydhyel. Penn-traffik an hyns.horn o pri China. Yth esa kaletterow arghansek dhe'n kompani hag ev a wrug degea yn 1880, mes prenys veu an hyns-horn gans an Hyns-horn Monow Kernow hag ev a eylygeris yn 1895.
Yth esa gonis trethysi war an hyns-horn, mes hemma veu stoppyes yn 1965, a-ban dhana an hyns-horn re beu devnydhyes rag an karyans a bri China yn-unnik. Gobrenys yw an hyns-horn gans an kompani Imerys ha mentenys yw gans Network Rail.
Gorsavow
[golegi | pennfenten]
Lostwydhyel
[golegi | pennfenten]Yma tri kay omma, dew rag an penn-hyns-horn hag onan rag an skorren, a nyns yw devnydhyes y'n jydh hedhyw.
Yma loups war an penn-hyns-horn rag lokomotyvyow dhe bonya a-dro dh'aga threnow ha garth-shuntya byghan keffrys.
Dibarthva rag an skorren yw hepken wosa an ponsow a dreus an Dowr Fowydh.
Oberys yw an gorsav gans Hyns-horn Bras an West.
Golnans
[golegi | pennfenten]Savla hyns-horn byghan o Gorsav Golnans a servyas an wig gans an unn hanow. Kay sempel war lann an dowr o ev dhe soth an wig. Yth esa treusva a ros hedhas dhe hyns-slynkya. Deges veu an gorsav yn 1965.
Fowydh
[golegi | pennfenten]Ygerys veu an gorsav yn 1876 war an linen a-dhyworth Fowydh dhe Dewynblustri a wrussa drehevel gans an Hyns-horn Monow Kernow.
Yth esa dew gay gans kayow-karga ha krow-gwara dhe'n gorsav.
Trenow trethysi dhe Dewynblustri a stoppyas yn 1929, mes yth esa trenow oberoryon bys diwedh 1934. Deges veu an gorsav yn 1965 ha trenow gwara dhyworth Porth a stoppyas yn 1968: An hyns-horn veu chynjyes dhe fordh dhe dhria pri China dhyowrth an porth dhe Borth.
Y'n jydh hedhyw
[golegi | pennfenten]
Res yw dhe drenow pri China stoppya dhe Benn Karn, ogas dhe Fowydh, ple'ma kay-treusgorhelyans rag karga an pri China dhe worhelyon y'n Heyl Fowydh ha garth rag shuntya an kertys.
Yma dew dren a gertys kargyes ha dew dren a gertys gwag pub tydh, dydhyow Lun dhe Wener.[1][2]
An termyn a dheu
[golegi | pennfenten]Ev re beu nebes assays dhe eylgomendya gonis trethysi war an hyns-horn, mes y fia res dhe'n kompani eyldhrehevel an gorsav yn Fowydh hag ughradha an kledhrennow kyn hemma dhe wallos hwarvos.[3]