Tycho Brahe

Tycho Brahe
Tycho Brahe
Genys	14 Kevardhu 1546 ; Kastel Knutsdorp
Mernans	24 Hedra 1601, 1601 ; Praha, Praha
Kenedhlogeth	Ruvaneth Danmark
Alma mater	Pennskol Kopenhavn; Pennskol Leipzig; Pennskol Rostock ;
ymgynghorydd y doethor	Valentin Thau; Caspar Peucer ;
Galwesigeth	steronydh, honanvewskrifer, prydydh, sterdhewinydh, alkemydh, skrifer
Arvether	Uraniborg ;
Aswonnys rag	Rudolphine Tables, Tychonic system, De Nova Stella, Astronomiae Instauratae Mechanica, De Mundi aetherei recentioribus Phaenomenis Liber secundus, Astronomiae Instauratae Progymnasmata
Tas	Otte Brahe
Mamm	Beate Clausdatter Bille
Pries	Kirsten Barbara Jørgensdatter
Fleghes	Sidsel Brahe
Pewasow	Knight of the Order of the Elephant
Sinans

Tycho Brahe, genys avel Tyge Ottesen Brahe (14 Kevardhu 1546 — 24 Hedra 1601) o [[Steronieth|astronymer] a Dhanmark. Ev a wre aspia war eborn an nos kens devisyans an teleskop. Ev a dherevas sterva veur henwys Uraniborg war enys Hven en Danmark.

Ev a dhiskudhas bos an braster en-mes a'n System howlek ow kallos chanjya dres termyn. Ev a dhiskudhas ughnova (SN1572) ha steren lostek. Johannes Kepler o y skoodhyer. Tycho a wrug aspiansow a'n planettys gen rach meur. Pan verwis Tycho en 1601, Kepler a dhuryas gen y ober.

Nag o Tycho skiensydh arnowydh. Ev a gryjis en sterdhewinieth, ha'y steronieth o kemyskans koynt a aspiansow skiensek ha kryjyans kryjyk. Ken sevis ort gevreyth Ptolemy, ev a naghas kevreyth Copernicus ewedh. Ev a dhisplegyas tybyans dorgresendek a dhismygas bos an Howl ha Loor ow resek a-dro dhe'n Nor, bes bos an planettys erel ow resek a-dro dhe'n Howl.

En dyffrans dhe'n brassa radn a astronymers e'n termyn na, na wrug kryji en tybyans pelyow nevek (celestial spheres) heb janj veth oll. Nova Tycho a brovas chanjys dhe hwarvos. Ewedh ev a dhiskudhas bos ster lostek taklow nevek gwir gen resegvaow dyffrans dhe resegvaow an planettys.

En 1566, ev a omladhas omladh dewdhen drefen dadhel a-dro dhe biw o an gwella awgrymer, ha kelli radn a'y dron. Ev a wiska tron fug rag remenat y vownans.

Woja kevewi en Praha en 1601, ev a gawas kleves loneth. E ferwis 16 dydh woja hedna. Herwydh Kepler, thera othem dhe ev a vos dhe'n privedhyow, bes ev a sevis ort terri 'etiquette' ha gortos ort an voos. Arvrysyansow arnowydh a lever y vos ow kodheva gen kanker an ragwagren (prostate cancer).

Hanow Tycho ew res dhe gowdoll war an Loor, kowdoll war an planet Meurth ha'n ughnova diskudhys ganjo.