Jump to content

Massen Wlesik

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
(Daskevarwodhys dhyworth Maksen Ulezek)

Massen Wlesik (gwelowgh a-is rag henwyn erell) (c. 335–28ves a vis Gortheren, 388) o emperour a Emperoureth Romanek y'n howlsedhes a-dhia 383 bys y vernans yn 388.

Hengov

[golegi | pennfenten]

Herwydh Jeffri a Venow, myghtern an Vrythonyon o ev wosa mernans Owdav Hen. Kelt kristyon a Spayn, Massen a gavas y dhisklerya emperour gans y soudoryon yn 383 ow servya gans an lu yn Breten Veur.

Herwydh an Mabinogion, Massen a dhemmedhas Helen, myrgh penntern y lys yn Segontium (Karnarvon). Y hyllir aswonn an penntern ma avel Owdav, a vynnys trovya gorti poesek romanek rag y vyrgh herwydh Jeffri.

Yn Historia Regum Britanniae, lu meur Massen a guntellas rag pylla trevow an Frankys. Wosa tirans orth Southampton, ev a gavas myghternses a Vreten, hag Owdav owth omdenna. Herwydh henhwedhlow kembrek, Massen a wrug kildenna luyow romanek dhiworth Kembra, ugens blydhen kyns eskerdh an Romanyon a'n remenent a Vreten Veur.

Y'n pymes blydhen a'y vyghternedh (herwydh Jeffri ynwedh), Massen a guntellas lu lestri meur rag trygh Bro Gall. Breten Veur ev a asas yn-dann rewl Karasek. Devedhys yn Armorica, an lu a fethas an myghtern hag a ladhas milyow a drigoryon. Massen a ordenas Konan Meryasek, noy Owdav, avel myghtern an pow. Armorica a veu gelwys Breten Vyghan wosa henna.

Yn Bywnans Meryasek fethyans orth kas byghan yn Breten Vyghan a gavas Massen erbynn turant pagan. Onan a'y gowetha o dalghennys avel prisner.

Wosa trygh Breten Vyghan, Massen a fethas y eskar chyf, Gratianus, ogas ha Paris. Y ladhas Gratianus ow fia orth Lugdunum (Lyon) 25es a vis Est, 383. Massen a fesyas Valentinianus II a-dhiworth Rom bys Theodosius I. An bennsita a emperoureth Massen o Augusta Treverorum (Trier) yn Bro Gall. Emperour kerys gans an werin o ev, spit dhe bersekutyans gorthkryjygyon ganso.

Theodosius, emperour romanek y'n Howldrehevel, a fethas Massen hag a'n dibennas warbarth gans y vab. Yth euth Valentinianus II a-dre ha bos emperour y'n Howlsedhes (ha herwydh Jeffri, Dionotus broder Karasek a waynyas myghternses an Vrythonyon).

Dafydd Iwan a ganas a-dro dhodho y'n gan genedhlogydh geryes da yn Kembra, Yma o Hyd.

Henwyn

[golegi | pennfenten]

Magnus Maximus po Maximianus o hanow Massen yn Latin. Yn skrifow Kembrek kres, Maxen Wledig yw y hanow (‘Macsen Wledig’ yn skrifa-komposter arnowydh). ‘Massen’ yw furv Kernewek an hanow yn Bywnans Meryasek. Edward Lhuyd a skrifas y hanow avel ‘Maksen Ulezek’.

An erthygel ma yw skrifys yn Kernewek Kemmyn.


An erthygel ma re henwis avel erthygel a vravder ow kul enor dhe Wikipedi, an godhoniador rydh. Rag derivadow pella, mirewgh orth dhadhelva an erthygel hag orth an rol a erthyglow brav.