Komol noswolow
Kloudys tanow glaswydn po diliw a spladn dres an nos ew kloudys noswolow (Sowsnek: noctilucent clouds), komol noswolow e'n FSS Kres). [1] Devedhyans an ger Sowsnek noctilucent ew a’n yeth Latin hag an styryans ew ‘spladna e’n nos’. An keth devedhyans yw dhe’n geryow Kernewek ha Kembrek, henn ew nos ha golow (gloyw en Kembrek).
Furvyes enjei gen gwrysow rew en-dadn 100nm a dreuslinen. An kommol a spladn e’n hav woja an howlsedhes bes pan ell an kommol dastewynnya golow an Howl hwath. [2] An ughella komolennow e’n ayrgylgh ew kommol noswolow, kevys e’n mesosfer orth ughelder a 76-85km (47-53 mildir). An moyha apert enjei yntra lesresow 50° ha 65° drefen bos an ebron re wolow en ogas dhe’n Pennow-aghel. [3]
Gwres mencyon veu kommol noswolow gans den vyth kens 1885, pan dhallathas skiensydhyon Almaynek aga studhya. [4][5] Ethen dowr ha perthyglow polter yw res dh’aga furvya. E krysir bos an polter a dheu a gorrveyn kowas po loskvenedhyow. [6] Ema hwithrans a-dhiwedhes ow lawl aga bos moy kemmyn awos tobmheans ollvysel ha moy a ethen dowr e’n ayrgylgh. [7]
Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.