Jump to content

Direwlieth

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Nestor Makhno
Mikhail Bakunin
Emma Goldman
Pyotr Kropotkin
Murray Bookchin

Direwlieth yw kryjyans politek, ma na grysir yn urdhasow kepar ha'n governans. Drog yw ynwedh dhe dhirewlegoryon bos gwriansow ynniys gans tus erell. Govynn dhe-les a dhirewlieth yw "Pyth yw bodh?". Ny grys direwlegoryon bos bodh dhe'n werin a vos rewlys gans aga governans.

Direwlieth yw "kals dyskasow hag omdhalghow a grys yn kresel bos an governans dregynnus hag a-der res." Yma'n ger "direwlieth" diworth an geryow "di-", a styr fowt a neppyth, ha "rewl". Y egwal yn Sowsnek yw "anarchy", diworth an Hen Reka αναρχία, an pyth a styr "heb hembrynkysi", a-der "heb rewl"; yth yw treylys treweythyow avel "heb governans".

Yn yethow erell, term haval orth "direwl", po "anarchy" yn Sowsnek, a yll styrya deray, po studh heb laghys. Byttegyns, dell yw usys, nyns eus hwans a hemma dhe'n brassa rann a dhirewlegoryon. Yn y le, i a dhispleg "direwl" avel fordh a wul keskowethyansow yntra tus. I a grys, pan vo hi kowlwrys, y hwra an keskowethyansow ma pesya aga honan. Dell yw usys, gorthenebys yw direwlegoryon gans an kevreythow a vynnons distrui.

Henwyn nebes direwlysi a vri yw Mikhail Bakunin, Emma Goldman ha Pyotr Kropotkin a Russi, Nestor Makhno a Ukrayn ha Murray Bookchin a'n Statys Unys. Y hwelir tybyansow direwlieth yn'n lyvrow Ursula Le Guin yn-mysk awtours erel.