Brian Stowell
| Brian Stowell | |
|---|---|
 | |
| Genys |
Thomas Brian Stowell  6 Gwynngala 1936 Doolish |
| Mernans |
18 Genver 2019 Doolish |
| Kenedhlogeth |
Ruvaneth Unys, Ynys Manow |
| Alma mater |
|
| Galwesigeth |
skrifer, radio personality, docent, fisegydh |
Thomas Brian Stowell, Brian Mac Stoyll po Brian y Stoyll (6 Gwynngala 1936 – 18 Genver 2019) o darlesor radyo, yethydh, fysegydh hag awtour Manowek. Ev o Yn Lhaihder (Redyer) an Tynwald, Senedh Enys Vanaw ynter 2001 ha 2012. Konsidrys yw y vos onan a'n dus moyha a vri y'n kaskyrgh a-barth dasserghyans an yeth Vanowek.
Bewnans a-varr
[golegi | pennfenten]Genys veu Stowell yn Doolish yn 1936. Adhyskys veu yn Skol Ughelradh Doolish ha Pennskol Liverpool, le may hwrug gradhya yn fysegieth nuklerek.
Yn y vledhynnyow degowek, ev a redyas assay gans Douglas Faragher, o prederus bos tus ow sevel orth aswon an Manowek. Ev a erviras dyski an yeth owth attendya klass nos, le mayth o an unnik dysker. Ev a wre gweres Faragher rekordya an boghes kewsoryon o byw hwath. Hag ev ow kul an rekordyansow, ev a dheuth dhe gewsel an yeth heb hokkya.
Resegva
[golegi | pennfenten]Wosa gasa pennskol, ev a worta war lannow Mersey rag oberi avel arethor fysegieth hag rag gwaynya doktourieth yn fysegieth weythus. Dres an termyn ma, ev a dhehwelas dhe Enys Vanow yn fenowgh ha pesya skoodhya an yeth. Yn 1979 ev a dhegemeras galow gans menyster adhysk an Tynwald dhe dharbara kors dyski Manowek. Ev a dhehwelas yn parghus dhe Enys Vanow yn 1991 wosa ev dhe vos apoyntys avel synser kynsa Sodhek an Yeth Manowek y'n Asran Adhysk. Omgemeryansek ova rag komendya an Manowek dhe skolyow an enys. An galow rag adhysk Manowek o reverthus, gans 40% a dhyskoryon skolyow kynsa ha 10% a dhysoryon ughelradh ow tegemeres dyskansow.
Y skrifas Stowell niver a gorsow Manowek ha dyllo niver a erthyglow ow tochya materyow Manowek ha Keltek. Ev o treylyer lieskonnyk rag lies mayn, mes pur aswonnus yw rag y dreylyans a Aventurys Alys yn Pow an Anethow (Contoyryssyn Ealish ayns Cheer ny Yindyssyn). Esel o a Gessedhek Darlesa Godhalek, hag ev a gomendya towlen radyo ha poyntys Manowek dre Radyo Manx, ow komprehendya bos chif komendyer Moghrey Jedoonee (Myttin Sul) rag moy ages ugens bledhen. Yn 2006, ev a dhyllas novel kowal kynsa an Manowek, Dunveryssyn yn Tooder-Folley (Moldransow an Vampir). Lies bledhen ev a skrifas erthyglow yn Sowsnek ha Manowek dhe Carn, lyver-termyn an Kesunyans Keltek.
Onours
[golegi | pennfenten]Y hwre Stowell oberi avel Yn Lhaihder (Redyer) pub dydh Tynwald ynter 2001-2012, rann a solempnya an yeth Manowek. Kresel yw an rann dhe honanieth Manow, yn unn pesya an gevren yntra governans Manow ha Bre Tytnwald dres an kansvledhynnyow.
Yn 2008 enorys veu Dr Stowell gans pewas Reih Bleeaney Vanannan (Dewis an Vledhen Manow), chif enour gonisogethel an enys rag kevrohow ankoth dhe wonisogeth Manow. Yn 2010 ev a waynyas Pewas an Tynwald, chif enour dinasek an enys.
Dyllansow
[golegi | pennfenten]- 1968: Gaelg Trooid Jallooghyn
- 1973: Chronicle of The Kings of Mann and The Isles / Recortys Reeaghyn Vannin as ny hEllanyn gans George Broderick
- 1974: Bunneydys: A Course in Spoken Manx (selys war Buntús Cainte)
- 1986: Abbyr Shen
- 1990: Contoyrtyssyn Ealish ayns Çheer ny Yindyssyn (Aventurys Alys yn Pow an Anethow)
- 1996: Bun-Choorse Gaelgagh
- 1996: A Short History of the Manx Language
- 1998: Y Coorse Mooar
- 2005: Dunveryssyn yn Tooder-Folley
- 2006: Ealish ayns Çheer ny Yindyssyn
- 2010: Contoyrtyssyn Ealish ayns Çheer ny Yindyssyn