Artemisia Gentileschi

Artemisia Gentileschi
Artemisia Gentileschi
Genys	8 Gortheren 1593 ; Rom
Mernans	1653 ; Naples
Galwesigeth	lymner, artydh
Soodh	lymner lys
Aswonnys rag	Judith ow ladha Holofernes, Adoration of the Magi, Judith ha hy Maghteth, Susanna and the Elders, Allegory of Inclination, Self-Portrait as a Female Martyr
Gis	portrayans, lymnans kryjyk, lymna istorek, mythological painting
Movyans	Caravaggisti
Tas	Orazio Gentileschi
Mamm	Prudenzia di Ottaviano Montoni
Pries	Pierantonio Stiattesi
Eseleth	Accademia delle Arti del Disegno
Sinans

Artemisia Gentileschi (8ves Gortheren, 1593 – c. 1656) o lymner Italek Baroque, aswonnys avel onan a'n lymnoryon an moyha roasek y'n 17ves kansvledhen. Yn osweyth pan esa chonsyow boghes rag benenes dhe holya trenyans po resegva yn art, Artemisia o an kynsa benyn dhe dhos ha bos esel Accademia di Arte del Disegno yn Florens.

Genys veu hi yn Rom. An kynsa flogh a lymner Tuskan Orazio Gentileschi o hi. Hi a worfennas hy hynsa lymnans, Susanna ha'n Henavogyon, pan o hi 17.Ynno y hwelir yn py maner y kesunyas hi gwirvosogeth Caravaggio gans neb awedhyans a’n gis klassek usys gans Annibale Carracci ha lymnoryon erell dhyworth Bolonya. Drefenn hi dhe dhispletya roas brassa ages hy breder, y hallas Orazio fasya yn hy hever y’n vledhen 1612, pan nag o na hwath 19 hy bloodh, bos Artemisia ‘heb par y’n alwesigeth lymnans.’

Hy lymnans an moyha aswonnys yw Judith ow ladha Holofernes hag yma meur a venenes a-dhyworth mythologieth ha'n Bibel yn lymnansow Artemisia. Artemisia o aswonnys rag gallos lymna an furv benow fest yn naturel ha rag hy sleyneth usya liwyow rag diskwedhes drama ha myns.

Hy howlwrians avel lymner o gorskeushes gans hwedhel a'y ravnans gans koweth hy thas Agostino Tassi yn 1611 ha hy hemeres rann yn y drial.

Roberto Longhi, barner Italek, a skrifas a Judith ow ladha Holofernes: "Yma a-dro dhe seytek ha dew-ugens lymnans gans Artemisia Gentileschi ha 94% (49 anedha) a dhiskwedh benenes avel person chyf po avel kehaval orth gwer." Y'ga mysk, Jael ha Sisera, Judith ha hy Maghteth, hag Esther. Yth esa fowt a nasennow "benow" kemmyn dhe'n benenes ma —finder, ownekter, gwannder—y'ga le personolethow kolonnek, trehwelek ha nerthek.