Gweles an bennfenten rag Galen

{{Den | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= }}

Medhek ha skrifer grek o '''Galen a Pergamon''', [[Grek]]: Γαληνός, ''Galēnos''; [[Latin]]: ''Claudius Galenus'') ([[130]] - [[200]]). Yth esa ganso bern arbennik yn [[korfonieth]] po anatomy, ow kavos delanwes meur war vedhegieth bys dhe'n [[Osow Kres]].

Genys veu yn cita Pergamon, [[Turki]] hedhyw yn 129 po 130 OK. Esel o a deylu rych; y das, Aeulius Nicon, o pennser ha perghennek tir. Pan veu 20 bloodh, ev a dhallathas studhya medhegieth yn tempel Asklepios, duw yeghes ha medhegieth. Ev a viajyas dhe Izmir ha Korinth rag studhya pella, ena yth eth dhe cita Alexandria yn [[Ejyp]]. 

Ev a dhehwelas dhe Pergamon yn [[157]], wosa mernans y das. Ev a oberas ena avel medhek yn skol kledhevoryon teyr po peder bledhen, ow gwaynya prevyans a dhyghtya shyndyansow. A-dhia [[162]] a-rag, trigys o yn [[Rom]], may skrifas niver a lyvrow ow tochya medhegieth, ow tos ha bos a vri rag medhek. Wosa termyn apoyntys veu avel medhek lys dhe Emperour Marcus Aurelius. Y tehwelas dhe Pergamon ynter [[166]] ha [[169]], kyns bos gelwys war-dhelergh dhe Rom gans Comodus, mab Marcus Aurelius.

Galen a dhevisas 'Tybieth Konters' selys war dybieth [[Hippocrates]] an 'Peswar Glybor'. Tybieth Konters a weresas displegya medhegieth y'n Oos Romanek hag arta y'n Osow Kres dhe gomprehendya medhegneth gnasek (a-der medhegneth kryjek).
 
Nebes a'y aspiansow yn y lyvrow o kamm, awos ev dhe allos divynya saw enevales (mogh hag apys dre vras) ha'ga homparya dhe dus, drefen na veu gesys dhe dhivynya korfow denel. Wosa henna y'n Dastinythyans, tus kepar hag Andreas Vesalius a skrifas lyvrow ow tiskwedhes dell o nebes menegyansow Galen kamm. Vesalius a brofyas dell wra an gwythi bras  karya goos. Y dhivynyans a hogh a brofyas dell wra nervow an aval briansen rewlya an lev, ha profya dell wra an ympynnyon rewlya an korf, a-der an golon. 


{{Posek 1,000}}

[[Klass:Dinethyansow an 2sa kansvledhen]]
[[Klass:Filosofers]]
[[Klass:Godhonydhyon]]
[[Klass:Grekys]]
[[Klass:Italians]]
[[Klass:Mernansow an 3sa kansvledhen]]
[[Klass:Skriforyon]]