Gwerghes
Gwerghes yw person heb perthyans (y'n styryans ledan), hag yn arbennik benyn heb perthyans a'n gweythres reydhel. Pallenn an gons yw pechyes menowgh ow kyjya; mes yma ken achesons pals a bechya an ballenn na, ha lies benynes yw genys hebdhi.
Nepprys an term ma a styry unnweyth benyn yonk.
Maria Wynn o gwerghes pan omdhug hi Yesu, herwydh dyskasow kristyon hag islamek. An Spyrys Sans a's gwrug dhe'n omdhoen, war-lergh Kristonyon; henna o merkyl sempel war-lergh Muslimyon.
An Werghes 
yw arwoedh steroriethek ynter an Lew ha'n Vantol. Yn sterorieth an Howlsedhes, yma'n arwoedh ma ow talleth an 23ns a vis Est ha diwedh an 22ns a vis Gwynngala. Yn sterorieth Hindou, war an par arall, termyn an Wyrghes yw 16ves Gwynngala bys 30ns Hedra.
An Wyrghes yw unn arwoedh a'n dor, kepar ha'n Tarow ha'n Aver. Fas dhedhi yma'n Puskes. Hi yw tre an planet Meurth.
| Arwodhyow an Stergylgh Steroriethek | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hordh | Tarow | Gevellyon | Kanker | Lew | Gwerhes | Mantol | Skorpion | Sethor | Gaver | Dowror | Puskes |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ynysow an Wyrghes ha Pow an Wyrghes (Vyrjini) a denn aga henwyn a wyrghesow – hemma drefenn Elisabeth I bos prederys unn wyrghes.
An erthygel ma yw skrifys yn Kernewek Kemmyn.