Dowrgleudh
Dowrhyns gwrys gans tus yw dowrgleudhyow. Dell yw usys dowrgleudhyow yw byldyes rag karya gwara gans skathow po kreftow-dowr erel.
Y hyllir devnydhya dowrgleudhyow rag junya korfow a dhowr kepar ha loghow, moryow po avonyow. Unn ensampel a hemma yw an Dowrgleudh Panama a jun an Keynvor Hebask ha'n Keynvor Atlantek.
Dowrgleudhyow a yll bos junyes avel rosweyth-sita, avel an gracht yn Amsterdam.
Nasyow[golegi | pennfenten]
Dowrgleudh sempel a gonsyst a gleudh yw leunhes a dhowr. Treweythyow res yw dhe dhowrgleudhyow bos gwiskys gans pri po kestevyn. An argerdh a dhevnydh pri yw aswonys avel pollenna.
Res yw dhe dhowrgleudhyow bos leven, kowlwrys yw hemma dre wul troghvaow ha tomennow. Dhe yskynna po diyskynna breow, meur a dhowrgleudhyow a dhevnydh yettys dowr a janj leven an dowr rag lyftya po iselhe an skathow. Treweythyow yskynellow po plenow-goleder yw devnydhyes awos aga bos a bris isella hag y tevnydhons le po na dowr.
Dowrgleudhyow a dreus avonyow, fordhow po nansow dre dhowrbonsow. Ensampel a dhowrbons yw an Dowrbons Pontcysyllte yn Kembra a dreus an Avon Dowrdiw.
Dowrgleudhyow an Ruvaneth Unys[golegi | pennfenten]
Yma dew eghen gemmyn a dhowrgleudh y'n Ruvaneth Unys: dowrgleudhyow gorholyon, rag skathow brassa ages lestri po gorholyon-kruws; ha dowrgleudhyow ynn, rag skathow ynn ha skathow hir. Y hyllir ranna dowrgleudhyow ynn yn lies eghen aral, ow komprehendya: dowrgleudhyow efan ha dowrgleudhyow skath geryn.
Meur a dhowrgleudhyow an Ruvaneth Unys yw dowrgleudhyow ynn a dreus an tir yntra citys bras kepar ha Loundres, Birmingham ha Lyverpoul. Ensampel a dhowrgleudh ynn yw an Dowrgleudh Konteth Vonnow hag Aberhondhu. Dowrgleudhyow gorholyon a jun citys avel Mankeynyon dhe'n mor po avonyow meur.
Yma 2,200 mildir a dhowrgleudhyow y'n Ruvaneth Unys a ober hwath hedhyw. An hirra dowrgleudh yn Breten Veur yw Dowrgleudh Leeds ha Lyverpoul, py yw 127 mildir y hys.
Berra dowrgleudh Breten Veur yw Dowrgleudh Wardle yn Middlewich, Cheshyr, yw 154 troos-hys.
Dowrgleudhyow yn Kernow[golegi | pennfenten]

Yma dew vildir a dhowrgleudhyow viajadow yn Kernow war an Dowrgleudh Porth Bud, an dowrgleudh ma yw devnydhyes gans tus owth usya kayakow, kanouyow ha skathow-dhelit yn-unnik a-der skathow ynn. Yn y dhydh yth o an Dowrgleudh Porth Bud 32 mildir y hys hag ev a dhiwedhas ogas dhe Lanstefan, y'n jydh hedhyw yma y dhiwedh ogas dhe Bonsheyl. Yma dew yet dhowr war an dowrgleudh skath hir ha plenow-goleder yn le yettys dowr dres an 30 mildir a dhowrgleudhyow skath geryn yntra Ponsheyl, Lanstefan ha Holsworthy.
Dowrgleudh aral yn Kernow o an Dowrgleudh Kesunyans Lyskerrys ha Logh, py eth a-dhyworth Lyskerrys der an Glynn Logh dres 6 mildir dhe Logh. Yth esa 24 yet dhowr war an dowrgleudh, mes y'n jydh hedhyw nyns eus saw unn yet dhowr koth a remayn ogas dhe Logh.
Rol a dhowrgleudhyow yn Kernow[golegi | pennfenten]
- Dowrgleudh Porth Bud
- Dowrgleudh Kesunyans Lyskerrys ha Logh
- Dowrgleudh Parnall
- Dowrgleudh Porth
- Dowrgleudh Sen Kolom
- Dowrgleudh Teyl Tamar