Arth

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Arthes
Arth gell, Ursus arctos yn Norgagh
Klassans bewoniethek
Gwlaskor:
Fylum:
Klass:
Urdh:
Is-urdh:
Teylu:
Artheges (Ursidae)

Genera

Arthes, po orses, yw bronnviles yn teylu Artheges (Ursidae). Yma eth ehen a arth byw yn tri isteylu.

Arth yowynk yw henwys arthik po orsik. Arthes benow yw orsesow po arthesow.

Keskolm gans tus[golegi | pennfenten]

Peryllus dhe dus yw neb ehen. An ehennow ma yw arth gwynn, arth gweusek, hag arth gell, le mayth aga bos ogas dhe dus yn arbennek. Krev yw oll ehennow hag i a yll ladha den, mes gohelus yns i hag avoydya tus dre vras. Orses a vynn difres aga orsigow mars aga klewes peryl.

Boos[golegi | pennfenten]

Arth gell (Ursus arctos) a ehok rag boos
Arth du Asi (Ursus thibetanus) a dheber mor

Arthes yw ollboosa hag i a dheber lies sort a voos. Neb ehennow a yskynn gwydh rag frooth ha know. An arth gwynn a dheber bronnviles mor dre vras. An panda bras a dheber bambou dre vras. Yma tavas ha diwweus hir dhe'n arth gweusek rag dybri moryon, moryon gwynn, ha preves erel. Arth gell a yl pyskessa, ehek rag ensampel, mes nyns yw oll aga boos.

Gonisogeth[golegi | pennfenten]

Kota arvow a deylu Pennarth po Penarth a Gernow. Gwynn, chevron yntra tri fenn arth skwardys Du, starnys Owr.

Yma lies devnydh gonisogethel a Arthes.

Orsigow Tedi[golegi | pennfenten]

Orsik Tedi yw an hanow a sort a wariel vyrlyek. An ger Tedi yw dhyworth Theodore "Teddy" Roosevelt, Lywydh a'n Statys Unys.

Henwyn[golegi | pennfenten]

An hanow a Arthur Gernow, Myghtern a Vreten, yw dhyworth an ger arth.

An hanow Bjorn yw dhyworth an ger rag arth y'n tavosow a Swedherwyk, Island, Norgagh, ha Danmark, mes Otso yw yn Pow Finn. Ursula (benow) hag Urs (gorow) yw henwyn dhyworth Latin.

An styr a hanow teylu McMahon yw map arth yn Wordhonek.

Bern, penncita a Swistir, yw dhyworth an ger Almaynek rag arth ynwedh.

Kotys arvow[golegi | pennfenten]

Yma arthes war kotys arvow a neb teyluyow gernowek kepar ha kota arvow Pennarth (Gwynn. chevron yntra tri fenn arth skwardyek Du. starnyow Owr.) ha'n grib Pendarves (Arthik Ermin. starn Owr.).

Lien ha kannow[golegi | pennfenten]

Yma kan Piknik an Orsigow gans Jimmy Kennedy, tralyas dhe Gernowek gans Ken George.

Winnie-the-Pooh ha Orsik Paddington yw arthes yn hwedhlow flehes.

An tri arth yw drolla a-dro tri arth.

Ehennow[golegi | pennfenten]

Panda bras (Ailuropoda melanoleuca) y'n Bark Miloniethel Kenedhlek Smithsonian, Washington DC
Arth Andes (Tremarctos ornatus) yn milva Houston
Arth mel (Helarctos malayanus) y'n vilva ha pyskva Columbus
Arth gweusek eyndek (Melursus ursinus ursinus) y'n Bark Miloniethel Kenedhlek, Statys Unys
Arth du Amerika (Ursus americanus) yn Statys Unys
Arth gell (Ursus arctos) yn milva Moskva

(Ehennow byw yn tew.)

Arth gwynn (Ursus maritimus) yn milva Rio Grande, Albuquerque, Meksiko Nowydh
Arth du Asi Ursus thibetanus, yn milva Wrocław, Poloni

(† - difeudhans)